حقوق و آینده آن در عصر فناوری و دگرگونی‌های اجتماعی

حقوق، ستون اصلی زندگی عادلانه و نظم اجتماعی است؛ سازوکاری که آزادی‌های فردی، امنیت اجتماعی و کرامت انسانی را معنا و محافظت می‌کند. در نبود حقوق کارآمد، حتی بزرگ‌ترین پیشرفت‌های علمی و اقتصادی نیز نمی‌توانند تضمین‌کننده عدالت و رفاه باشند. با ورود به عصر دیجیتال، عرصه حقوق با پرسش‌ها و چالش‌های تازه‌ای روبه‌رو شده است. امروز تصمیم‌های یک هوش مصنوعی می‌تواند مسیر زندگی انسان‌ها را تغییر دهد؛ اما مسئولیت این تصمیم‌ها بر‌ عهده چه کسی است؟ رضا اسکندرزاده ثابت: حقوق، ستون اصلی زندگی عادلانه و نظم اجتماعی است؛ سازوکاری که آزادی‌های فردی، امنیت اجتماعی و کرامت انسانی را معنا و محافظت می‌کند. در نبود حقوق کارآمد، حتی بزرگ‌ترین پیشرفت‌های علمی و اقتصادی نیز نمی‌توانند تضمین‌کننده عدالت و رفاه باشند. با ورود به عصر دیجیتال، عرصه حقوق با پرسش‌ها و چالش‌های تازه‌ای روبه‌رو شده است. امروز تصمیم‌های یک هوش مصنوعی می‌تواند مسیر زندگی انسان‌ها را تغییر دهد؛ اما مسئولیت این تصمیم‌ها بر‌ عهده چه کسی است؟ همچنین در جهانی که اطلاعات شخصی به‌سادگی در فضای مجازی منتشر می‌شود، حفظ حریم خصوصی بیش از هر زمان دیگری اهمیت و پیچیدگی یافته است. قوانین سنتی به‌تنهایی قادر به پاسخ‌گویی به این تحولات نیستند و نیاز به بازنگری و قانون‌گذاری هوشمند احساس می‌شود. تغییرات اجتماعی نیز فشار تازه‌ای بر نظام‌های حقوقی وارد می‌کند. جهانی‌سازی، مهاجرت، بحران‌های انسانی و پیامدهای تغییرات اقلیمی، ما را به سمت قوانین نوینی هدایت می‌کنند که بتوانند با واقعیت‌های نوظهور هماهنگ شوند. برای مثال، قوانین مهاجرت باید بازتاب‌دهنده شرایط انسانی و زیست‌محیطی امروز باشند تا عدالت به شکلی واقعی و پایدار برقرار شود. برای ساختن آینده‌ای عادلانه‌تر، چند مسیر اساسی پیش‌روی ماست: 1- قوانین منعطف و هوشمند که توان سازگاری با تغییرات فناوری و اجتماعی را داشته باشند.