Er komen meer plekken beschikbaar om online Oorlog Voor De Rechter te raadplegen, het gedigitaliseerde archief met de dossiers van personen die werden verdacht van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. In elf regionale archieven komen elk twee extra plekken en ook het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies krijgt twee plekken. Dat schrijft demissionair minister Moes van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen in een brief aan de Tweede Kamer. Tot nu waren er alleen vijf speciaal beveiligde computers beschikbaar in het Nationaal Archief in Den Haag; dat worden er in totaal 29 in alle twaalf provincies. Vanaf begin februari kunnen deze plekken worden gereserveerd. Op dit moment is een derde van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) gedigitaliseerd. Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging Het CABR is een archief met dossiers van mensen die verdacht werden van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het archief zou eigenlijk na de wettelijke termijn van 75 jaar op 1 januari 2025 openbaar worden en digitaal raadpleegbaar zijn. Maar door privacybezwaren is dat uitgesteld . De Autoriteit Persoonsgegevens maakte bezwaar, omdat in de dossiers namen voorkomen van nog levende verdachten, hun nazaten, getuigen en slachtoffers. Volgens de privacywetgeving mogen die niet openbaar worden gemaakt. De beveiligde computerplekken zijn bedoeld voor personen met een onderzoeksbelang. Dat kan familieonderzoek zijn, maar ook historisch of wetenschappelijk onderzoek. Belangstellenden moeten een aanvraag indienen waarin ze aangeven hoe ze omgaan met de bijzondere persoonsgegevens. Als het Nationaal Archief toestemming geeft, kan gebruik worden gemaakt van de beveiligde computer. De extra plekken zijn nodig omdat de belangstelling voor het archief groot is. Er zijn forse wachtlijsten om langs te komen Den Haag. "Met deze uitbreiding zijn deze beveiligde plekken door het hele land toegankelijk", zegt minister Moes. "Gezien de hoge leeftijd van veel geïnteresseerden is het belangrijk om deze mogelijkheid dicht bij huis aan te bieden. Nabestaanden en andere betrokkenen kunnen er zoeken op namen of plaatsen. Dat biedt hen de mogelijkheid om na 80 jaar het lot van dierbaren uit de oorlogsjaren te achterhalen." Zo kun je zoeken in het CABR-archief: Het raadplegen van de beveiligde computers is een tijdelijke oplossing. Het is wachten op een gewijzigde archiefwet. Want toenmalig minister Bruins, Moes' voorganger, vond het van maatschappelijk belang dat dit archief alsnog openbaar wordt. Daarom besloot hij een wijziging aan te brengen in de huidige archiefwet, zodat het CABR toch binnen afzienbare tijd online kan. Haast De Raad van State oordeelde vorige maand overwegend positief over het gewijzigde wetsvoorstel. Het is nu aan het kabinet om de wetswijziging in eerste instantie door de Tweede Kamer te loodsen. De nieuwe minister Moes wil haast maken en verwacht dat de brief over de gewijzigde archiefwet in januari naar de Kamer gaat. In die wetswijziging krijgen bepaalde archieven, zoals archieven over zeer ernstige gebeurtenissen als genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, een bijzondere status. Voor die archieven geldt dat het publieke belang van toegankelijkheid zwaarder weegt dan privacybescherming van nog levende personen. De Raad van State noemt de manier waarop dat in het wetsvoorstel is geregeld, een zorgvuldige en evenwichtige afweging van grondrechten, waarden en belangen die in het geding zijn.