Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν μίλησε την Τετάρτη για έναν κόσμο «επικίνδυνο, συναλλακτικό και γεμάτο αρπακτικά», μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε συζήτηση για την ασφάλεια, τη στρατηγική αυτονομία και τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας ενόψει της Συνόδου της Πέμπτης - Παρασκευής, 18-19 Δεκεμβρίου 2025, για να προσθέσει ότι «η χθεσινή ειρήνη έχει τελειώσει». Υποστήριξε πως η Ευρώπη οφείλει να αναλάβει πλήρως την ευθύνη της άμυνάς της και χαρακτήρισε την τρέχουσα συγκυρία ως «τη στιγμή της ευρωπαϊκής ανεξαρτησίας». Η φον ντερ Λάιεν υπερασπίστηκε την αποδέσμευση της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, σημειώνοντας ότι οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μειώθηκαν από 45% σε 13%, το ρωσικό κάρβουνο στο μηδέν και το πετρέλαιο στο 2%. Στο μέτωπο της άμυνας, έκανε λόγο για επενδύσεις έως και 800 δισ. ευρώ έως το 2030 και χαρακτήρισε τη στήριξη της Ουκρανίας «την πιο κρίσιμη πράξη ευρωπαϊκής άμυνας». Ξεκαθάρισε ότι η Ευρώπη πρέπει να καλύψει τα δύο τρίτα των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας για το 2026–2027, δηλαδή περίπου 90 δισ. ευρώ, και ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οφείλει να λάβει άμεση απόφαση, είτε μέσω δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είτε μέσω κοινού δανεισμού. «Πρότεινα δύο διαφορετικές επιλογές για αυτό το επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Μία βασισμένη σε περιουσιακά στοιχεία και μία βασισμένη στον δανεισμό της ΕΕ. Και θα πρέπει να αποφασίσουμε ποιο δρόμο θέλουμε να ακολουθήσουμε, ποια διαδρομή θέλουμε να ακολουθήσουμε». Πρόσθεσε σχετικά πως «ένα πράγμα είναι πολύ, πολύ σαφές. Πρέπει να λάβουμε την απόφαση να χρηματοδοτήσουμε την Ουκρανία για τα επόμενα δύο χρόνια σε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο». Τονίζοντας την ανάγκη για ισχυρότερες ευρωπαϊκές αμυντικές δυνατότητες, πρόσθεσε ότι «η Ευρώπη πρέπει να είναι υπεύθυνη για τη δική της ασφάλεια. Αυτό δεν είναι πλέον επιλογή. Είναι απαραίτητο. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι». «Δεν υπάρχει πιο σημαντική πράξη ευρωπαϊκής άμυνας από την υποστήριξη της άμυνας της Ουκρανίας. Οι επόμενες ημέρες θα είναι ένα κρίσιμο βήμα για την εξασφάλιση αυτού», δήλωσε η Πρόεδρος της Κομισιόν. «Έτσι, το καθήκον μας στη σύνοδο κορυφής αυτής της εβδομάδας είναι να δείξουμε ότι είμαστε επικεντρωμένοι στη δική μας στρατηγική και στα δικά μας συμφέροντα και στις δικές μας προτεραιότητες». Η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Δανίας από πλευράς της προεδρίας, Μαρί Μπγιέρε, παρουσίασε την ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με επίκεντρο την Ουκρανία, το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2028–2034, την άμυνα, τη διεύρυνση και τη μετανάστευση. Υπογράμμισε την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής ετοιμότητας έως το 2030 και αναφέρθηκε στις υβριδικές απειλές από Ρωσία και Λευκορωσία. Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, χαρακτήρισε την εβδομάδα «ιστορική», τονίζοντας ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν πρέπει να αποτύχει στη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, καθώς κάτι τέτοιο θα αποτελούσε «ιστορική αποτυχία». Ευχαρίστησε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τις εναλλακτικές λύσεις που παρουσίασε και υποστήριξε τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, επισημαίνοντας ότι «ο υπεύθυνος του πολέμου πρέπει να πληρώσει το κόστος». Αναφερόμενος στις ειρηνευτικές προσπάθειες, σημείωσε ότι «η Ευρώπη κάθεται πλέον στο τραπέζι» και πως η διπλωματία έχει εξαντληθεί, υπογραμμίζοντας ότι «τον Πούτιν θα τον αντιμετωπίσουμε μόνο αν μείνουμε ενωμένοι και συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία». Παράλληλα, τάχθηκε υπέρ της συμφωνίας Mercosur ως «ιστορικής ευκαιρίας» για την ευρωπαϊκή οικονομία και κάλεσε σε εστίαση στην «ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία» ενόψει του νέου ΠΔΠ. Από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, τοποθετήθηκε και ο Λουκάς Φουρλάς ο οποίος κατήγγειλε την επικίνδυνη επιλεκτική ευαισθησία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Η Ένωση επιδεικνύει μια επικίνδυνη επιλεκτική ευαισθησία. Η αλήθεια είναι άβολη: η ευρωπαϊκή μας οικογένεια δεν αντιμετωπίζει ίδιες καταστάσεις με τον ίδιο τρόπο» είπε, ενώ ανέφερε πως «την ίδια ώρα που υπερασπιζόμαστε την εδαφική ακεραιότητα τρίτων χωρών – και καλά κάνουμε – ξεχνάμε ένα κράτος μέλος μας, την Κυπριακή Δημοκρατία, που εδώ και σχεδόν πέντε δεκαετίες παραμένει υπό τουρκική κατοχή. Ξεχνάμε ότι η Τουρκία κρατά εδώ και πέντε μήνες παράνομα στα κατεχόμενα δύο Ελληνοκύπριους, ως αντίποινα για την καταδίκη σφετεριστών περιουσιών μας». «Ξεχνάμε ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο εδώ, σε αυτό το Κοινοβούλιο, απαιτήσαμε με ψήφισμα την άμεση απελευθέρωσή τους. Καμία συμμόρφωση από την Τουρκία,» πρόσθεσε ο Φουρλάς. «Μόνο τον περασμένο Ιούλιο και Αύγουστο, η Τουρκία προχώρησε σε 328 εναέριες και 16 ναυτικές παραβιάσεις στην Κύπρο. Και εμείς τι κάνουμε; Συνεχίζουμε τις “θετικές ατζέντες” με τον Ερντογάν. Αυτό δεν είναι στρατηγική αυτονομία, αυτό είναι υποκρισία κι αυτό ακριβώς καταδικάζουμε,» τόνισε. Η επικεφαλής των Σοσιαλιστών Ιρατσέ Γκαρσία Πέρεθ (S&D) εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση τόσο κατά του Ντόναλντ Τραμπ όσο και κατά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, κατηγορώντας το για συνεργασία με την άκρα δεξιά. Δήλωσε ότι η στρατηγική ασφάλειας των ΗΠΑ αποτελεί «δήλωση εχθρότητας προς την Ευρώπη» και κάλεσε την Ένωση να μετατρέψει αυτή την πρόκληση σε δήλωση ευρωπαϊκής ανεξαρτησίας. Ζήτησε άμεση χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, τονίζοντας ότι «όποιος καταστρέφει, πληρώνει», και προειδοποίησε ότι χωρίς ισχυρό πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, η στρατηγική αυτονομία θα μείνει κενό γράμμα. Ο Αυστριακός ευρωβουλευτής Χάραλντ Βίλιμσκι (Πατριώτες για την Ευρώπη – PfE) άσκησε σφοδρή κριτική τόσο στην Πρόεδρο της Επιτροπής όσο και στον Μάνφρεντ Βέμπερ, κατηγορώντας τους ότι εκφώνησαν «καθαρά πολεμικές ομιλίες» χωρίς καμία πραγματική αναφορά στην ειρήνη. Υποστήριξε ότι τα 19 πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας «δεν σταμάτησαν τον πόλεμο ούτε ένα χιλιοστό» και πλήττουν κυρίως τους Ευρωπαίους πολίτες. Κάλεσε την ΕΕ να αλλάξει πορεία, δηλώνοντας πως «μόνο η ειρήνη είναι ο σωστός δρόμος» και εξέφρασε την ικανοποίησή του για ηγέτες όπως ο Βίκτορ Όρμπαν, ο Ρόμπερτ Φίτσο και άλλοι που «μιλούν ανοιχτά υπέρ της ειρήνης». Τόνισε ότι «ο πόλεμος δεν μπορεί και δεν πρέπει ποτέ να είναι λύση». Μιλώντας εκ μέρους των Συντηρητικών, ο Ιταλός ευρωβουλευτής Νικόλα Προκατσίνι (Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές – ECR) υπογράμμισε ότι στόχος πρέπει να είναι «μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη» στην Ουκρανία, σε στενή συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς «μονομερείς ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες». Τόνισε ότι «η ειρήνη χτίζεται με αποτροπή και διπλωματία» και ότι η ευρωπαϊκή άμυνα πρέπει να ενισχυθεί μέσω καλύτερου συντονισμού των κρατών και όχι μέσω συγκέντρωσης εξουσιών. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην εσωτερική ασφάλεια και στον έλεγχο της παράτυπης μετανάστευσης, δηλώνοντας ότι οι επιστροφές παράνομων μεταναστών αποτελούν «κοινή λογική και όχι ρατσισμό», καθώς η ασφάλεια είναι «το θεμελιώδες δικαίωμα που επιτρέπει την άσκηση όλων των άλλων». Η επικεφαλής του Renew Βαλερί Αγιέ χαρακτήρισε το επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καθοριστικό για την Ουκρανία και την αξιοπιστία της ΕΕ», καλώντας τους ηγέτες να προχωρήσουν άμεσα στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Ζήτησε να «μην τρέμει το χέρι» των Ευρωπαίων ηγετών και υπογράμμισε ότι «αν πέσει η Ουκρανία, απειλείται και η δική μας ασφάλεια». Αναφερόμενη στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, δήλωσε ότι η ευρωπαϊκή στρατηγική κατευνασμού «δεν λειτουργεί» και πως η στρατηγική αυτονομία «δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά αναγκαιότητα». Ο Μπας Άικχαουτ (Πράσινοι / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία – Greens/EFA) προειδοποίησε ότι μια διχασμένη Ευρώπη είναι «δώρο στον Πούτιν και στον Τραμπ». Κατηγόρησε την Ένωση ότι απλώς αντικατέστησε την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο με εξάρτηση από το αμερικανικό LNG και ζήτησε πραγματική ενεργειακή και τεχνολογική κυριαρχία. Επιτέθηκε στο ΕΛΚ για απορρύθμιση και προειδοποίησε ότι οι πρόσφατες επιλογές για την αυτοκινητοβιομηχανία ευνοούν την Κίνα. Ο Τόμας Φρέλιχ (Ευρώπη των Κυρίαρχων Εθνών – ESN) επιτέθηκε προσωπικά στην Πρόεδρο της Επιτροπής, κατηγορώντας την για διαφθορά, λογοκρισία και «πράσινη αποβιομηχάνιση», απορρίπτοντας τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και χαρακτηρίζοντας τη συνολική ευρωπαϊκή στρατηγική «γεωπολιτικό νηπιαγωγείο». Επιπλέον, ο Έλληνας ευρωβουλευτής Γιάννης Μανιάτης (S&D) υπογράμμισε ότι η νέα αμερικανική στρατηγική ασφάλειας αποδεικνύει πως η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να βασίζεται σε αυτοματισμούς του παρελθόντος. Τόνισε την ανάγκη για κοινά χρηματοδοτικά εργαλεία και πραγματική στρατηγική αυτονομία σε άμυνα, ενέργεια και τεχνολογία.