Προβληματίζουν το παράνομο εμπόριο και η πρόσβαση ανηλίκων στο κάπνισμα (VID)

Στον έντονο προβληματισμό που εκφράζει η κοινωνία γύρω από το κάπνισμα, την εύκολη πρόσβαση των ανηλίκων στα καπνικά προϊόντα και στο παράνομο εμπόριο καπνικών προϊόντων, αναφέρθηκε ο Γενικός Διευθυντής της Philip Morris Cyprus, κ. Γρηγόρης Καμπέρης σε συνέντευξη του στο SigmaLive. Όπως ανέφερε, το πρόβλημα της πρόσβασης των ανηλίκων στα προϊόντα καπνού και νικοτίνης είναι υπαρκτό και δεν μπορεί να αγνοηθεί. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της 4ης έρευνας της εταιρείας MARC για τις καπνικές συνήθειες στην Κύπρο, διαπιστώνεται ότι υπάρχει μειωμένη ενημέρωση και κατανόηση της κοινωνίας γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα. Ο ίδιος τόνισε ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που χρήζει άμεσης παρέμβασης και προσοχής. Κατά τον κ. Καμπέρη, το μεγάλο στοίχημα για την Κύπρο είναι να δημιουργηθούν οι απαραίτητες συνέργειες ανάμεσα στην κοινωνία, τον ιδιωτικό τομέα και το κράτος, ώστε το ζήτημα να τεθεί στο επίκεντρο και να ληφθούν δραστικά μέτρα για την πάταξή του του στη ρίζα του. Αναφερόμενος στα δεδομένα που δείχνουν ότι οι πολίτες ζητούν πιο εμπεριστατωμένη ενημέρωση και καλύτερες εναλλακτικές επιλογές, σημείωσε ότι αυτή είναι η τέταρτη φορά που διεξάγεται η συγκεκριμένη Παγκύπρια έρευνα και το στοιχείο που επανέρχεται σταθερά είναι η ανάγκη για ενημέρωση εκ μέρους των καταναλωτών. Ο κ. Καμπέρης εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει να υπάρχουν εναλλακτικές για τους ενήλικους καπνιστές που δεν διακόπτουν το κάπνισμα. Παράλληλα, ανέδειξε το τρίπτυχο πάνω στο οποίο, όπως είπε, λειτουργεί η εταιρεία: εάν κάποιος δεν καπνίζει, η καλύτερη επιλογή είναι να μην ξεκινήσει ποτέ. Eάν καπνίζει, η καλύτερη επιλογή είναι να διακόψει εντελώς το κάπνισμα. Όμως, στην περίπτωση των ενήλικων καπνιστών που δεν διακόπτουν, θα πρέπει να υπάρχει ουσιαστική ενημέρωση γύρω από τα εναλλακτικά, του τσιγάρου, προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά. Όπως πρόσθεσε, από την έρευνα προκύπτει ότι οι καταναλωτές ζητούν περισσότερη επιστημονική ενημέρωση για το τι είναι αυτά τα προϊόντα και πώς διαφοροποιούνται από το τσιγάρο. Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ότι η εταιρεία συντάσσεται με αυτή την άποψη και καλεί και το κράτος να διαδραματίσει τον ρόλο του στην επιστημονική τεκμηρίωση και την ενημέρωση των καταναλωτών. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο ζήτημα του παράνομου εμπορίου καπνικών προϊόντων και προϊόντων νικοτίνης, χαρακτηρίζοντάς το ως ιδιαίτερα σοβαρό για την Κύπρο. Όπως ανέφερε, το πρόβλημα είναι έντονο λόγω της ιδιαιτερότητας της Πράσινης Γραμμής, η οποία εκτείνεται σε περισσότερα από 180 χιλιόμετρα και αποτελεί πηγή εισόδου παράνομων προϊόντων αμφίβολης ποιότητας στην Κυπριακή Δημοκρατία. Παραπέμποντας στην έρευνα της KPMG για λογαριασμό της Phillip Morris International  και πανευρωπαϊκά, ανέφερε ότι το 2024 καταναλώθηκαν παράνομα στην Κύπρο περισσότερα από 130 εκατομμύρια τσιγάρα, με απώλειες φορολογικών εσόδων περίπου 22 εκατομμυρίων ευρώ για το κράτος. Όπως υπογράμμισε, τα στοιχεία αυτά καθιστούν το πρόβλημα έντονο και επίκαιρο, ιδιαίτερα ενόψει της δημόσιας διαβούλευσης για την Ευρωπαϊκή Φορολογική Οδηγία που αφορά τα καπνικά προϊόντα και προϊόντα νικοτίνης και περιλαμβάνει συζητήσεις για πιθανή απότομη αύξηση της φορολογίας. Σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση φορολογικής πολιτικής, ο κ. Καμπέρης σημείωσε ότι αυτή θα πρέπει να κινείται σε δύο άξονες: πρώτον, τα προϊόντα να φορολογούνται ανάλογα με το βαθμό βλαπτικότητάς τους και, δεύτερον, να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες του κάθε κράτους-μέλους. Ως επιτυχημένο παράδειγμα ανέφερε την Ελλάδα, η οποία όπως είπε, ακολούθησε τα τελευταία χρόνια μια σταθερή και προβλέψιμη φορολογική πολιτική, σε συνδυασμό με μέτρα για την πάταξη του παράνομου εμπορίου, πετυχαίνοντας το 2024 τη μεγαλύτερη μείωση πανευρωπαϊκά στο παράνομο εμπόριο καπνικών προϊόντων. Τέλος, αναφερόμενος στους φόβους των πολιτών ότι μια ενδεχόμενη αύξηση της φορολογίας στις ελεύθερες περιοχές θα εντείνει τις αγορές από τα κατεχόμενα, ο κ. Καμπέρης σημείωσε ότι πρόκειται για έναν απλό κανόνα της αγοράς, της προσφοράς και της ζήτησης. Όπως εξήγησε, μια απότομη αύξηση της φορολογίας οδηγεί σε αύξηση της λιανικής τιμής και είναι πιθανό να ωθήσει τους καταναλωτές προς το παράνομο εμπόριο για οικονομικούς λόγους. Υπογράμμισε, τέλος, ότι είναι κρίσιμο να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας και η εύκολη πρόσβαση στα παράνομα προϊόντα, τα οποία είναι συχνά αμφίβολης ποιότητας, και  πιθανώς να ενισχύουν εγκληματικές δραστηριότητες. Όπως ανέφερε, σύμφωνα με έρευνα του NATO Defence Foundation, τα καπνικά προϊόντα αποτελούν μία από τις κύριες πηγές εσόδων εγκληματικών οργανώσεων.