Teatr Powszechny im. Jana Kochanowskiego w Radomiu od września do grudnia 2025 zrealizował cykl czytań performatywnych współczesnej prozy „Jak wmieszać się w literaturę?”. Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu PROMOCJA CZYTELNICTWA 2025 oraz Gminy Miasta Radom. Miał na celu upowszechnianie współczesnej literatury, głównie wśród osób o utrudnionym dostępie do oferty kulturalnej. Projekt zakładał, że literatura może stać się żywym doświadczeniem scenicznym, a czytanie – wspólnotowym wydarzeniem. Jego istotą były czytania performatywne adaptacji prozy, realizowane z udziałem aktorów-amatorów oraz aktorów Teatru Powszechnego. Taki model pracy sprzyjał integracji międzypokoleniowej, rozwijaniu kompetencji kulturowych uczestników oraz budowaniu relacji pomiędzy widzem a teatrem. Realizacji zadania przyświecały cele związane z promocją współczesnej literatury polskiej, rozwijaniem krytycznego odbioru tekstu, inspirowaniem postaw twórczych. Projekt miał również wymiar edukacyjny i społeczny – zwiększał kompetencje kulturowe oraz stwarzał bezpieczną przestrzeń rozmowy o sprawach trudnych i często marginalizowanych. Jednym z ważniejszych elementów projektu była obecność aktorów-amatorów – osób w różnym wieku, które przyjęły zaproszenie Teatru do udziału w zadaniu. Uczestnicy, bez doświadczenia scenicznego,  z zaangażowaniem pracowali nad tekstem i zdecydowali się wystąpić na scenie. Ich obecność dodawała czytaniom autentyczności, a literatura – czytana przez ludzi o różnych biografiach i wrażliwościach – stawała się bliższa i bardziej poruszająca. Opiekę reżyserską nad całym cyklem sprawował Michał Pabian – dramaturg, który pracował z grupą nad interpretacją tekstu, technikami aktorskimi i sposobami wyrażania emocji. Każde czytanie było zakończone rozmową z publicznością. Wszystkie teksty poruszały ważne i bieżące tematy, które nas dotyczą, m.in.: samoakceptacja i poszukiwania własnej tożsamości (A. Kowalik Dźwięki ptaków);  choroba i śmierć (M. Pakuła Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję);  przebodźcowanie, życie w chaosie informacyjnym i samotności w erze cyfrowej (M. Halber Hałas); przemijanie i tożsamość lokalna (M. Wicha, A. Rayss Kamionek). Ważnym dopełnieniem czytań była możliwość zakupu książek autorów prezentowanych podczas spotkań, co wzmacniało praktyczny wymiar promocji czytelnictwa.  Arek Kowalik Dźwięki ptaków  Pierwsze czytanie otworzyło cykl w tonie pozornie lekkim, ale znaczeniowo bardzo pojemnym. Dźwięki ptaków to zbiór opowieści o współczesnym zagubieniu, samotności i potrzebie bliskości, opowiedzianych z ironią i czułością. W czytaniu wzięli udział aktorzy Teatru oraz aktorzy-amatorzy, a wyjątkowym elementem spotkania była obecność autora, który włączył się w rozmowę z publicznością. Dyskusja dotyczyła doświadczeń codzienności, presji sukcesu, poczucia niespełnienia oraz relacji międzyludzkich we współczesnym świecie.  Mateusz Pakuła Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję Drugie czytanie było jednym z najbardziej poruszających wydarzeń całego cyklu. Tekst M. Pakuły, opowiadający o umieraniu ojca, bezradności wobec systemu opieki zdrowotnej i rodzinnych emocjach w sytuacji granicznej, wywołał silne reakcje widowni. W interpretacji aktorów Teatru oraz aktorów-amatorów tekst zabrzmiał wyjątkowo szczerze i bezpośrednio. Rozmowa po czytaniu dotyczyła: choroby, cierpienia, pomocy psychologicznej pacjentom onkologicznym i ich rodzinom, prawa do godnej śmierci, odpowiedzialności bliskich oraz emocjonalnych kosztów opieki. Spotkanie, w którym udział brała także psychoonkolożka, miało charakter refleksyjny i poruszający. Małgorzata Halber Hałas Czytanie Hałasu skoncentrowało się na doświadczeniu życia w świecie nadmiaru bodźców, informacji i presji ciągłej dostępności. Tekst okazał się niezwykle bliski odbiorcom – wielu widzów odnajdywało w nim własne doświadczenia zmęczenia, rozproszenia i potrzeby wyciszenia. Spotkanie po czytaniu, z udziałem psycholożki i terapeutki, przerodziło się w rozmowę o kondycji psychicznej, mediach społecznościowych i poszukiwaniu równowagi.  Marcin Wicha, Agnieszka Rayss Kamionek Ostatnie spotkanie miało charakter bardziej refleksyjny. Kamionek był poetycką opowieścią o miejscu, pamięci i przemijaniu. Czytanie zwracało uwagę na detale codzienności i ślady historii, które często pozostają niezauważone. Późniejsza rozmowa dotyczyła tożsamości lokalnej, relacji z przestrzenią miasta oraz odpowiedzialności za pamięć.  Projekt „Jak wmieszać się w literaturę?” stał się ważnym elementem oferty kulturalnej Radomia, odpowiadając na realne potrzeby mieszkańców w zakresie dostępu do wartościowych, bezpłatnych wydarzeń. Dla Teatru Powszechnego był także okazją do dotarcia do nowych grup odbiorców i budowania długofalowych relacji z publicznością.  Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Gminy Miasta Radom.