Poetin blijft bij eisen voor Oekraïne in jaarlijkse urenlange vragensessie

De Russische president Poetin heeft zijn jaarlijkse vraag-en-antwoordsessie gebruikt om de Russische kijk op de oorlog in Oekraïne opnieuw voor het voetlicht te brengen. De vierenhalf uur durende bijeenkomst in de Gostiny Dvor in Moskou was zoals altijd strak geregisseerd. Poetin stond journalisten te woord en ook het publiek was opgeroepen om vragen in te dienen. Die gingen van de prijzen van eieren tot problemen met de watervoorziening, hoewel de oorlog in Oekraïne het meest aan bod kwam. De afgelopen weken voeren Russen en Oekraïners opnieuw gesprekken met de VS om een einde te maken aan de oorlog. Dat heeft nog weinig concreets opgeleverd. Dat is te wijten aan Oekraïne en "onze westerse tegenstanders", zei Poetin vandaag. Hij prees wel de inspanningen van de Amerikaanse president Trump om de oorlog te beëindigen. Poetin ging verder in op de plannen van een aantal EU-landen om bevroren Russische tegoeden te gebruiken voor steun aan Kyiv. Volgens de Russische president is dat "diefstal op klaarlichte dag" en zal Rusland proberen onafhankelijke rechtbanken te vinden om het geld terug te krijgen. Waar hij dan aan denkt, is onduidelijk. Binnen de EU is er overigens geen eenheid over het gebruik van de Russische tegoeden. Europese leiders besloten daarom afgelopen nacht in Brussel om met elkaar 90 miljard euro te gaan lenen voor Oekraïne. Controle over Donbas Poetin zei ook over de oorlog dat hij er "onmiddellijk mee zou kunnen stoppen" als hij veiligheidsgaranties krijgt. De eisen die Rusland stelt zijn al sinds het begin van de Russische invasie in februari 2022 onveranderd en werden door Poetin nog maar eens herhaald. Zo wil hij dat Rusland controle krijgt over de volledige Donbas, inclusief het kleinere deel dat niet door Rusland wordt bezet. Tevens moet het Oekraïense leger wat Poetin betreft flink inkrimpen en wil hij de zekerheid dat Oekraïne geen lid wordt van de NAVO. De Oekraïense president Zelensky zei onlangs bereid te zijn om de eis voor het NAVO-lidmaatschap te laten varen , op voorwaarde dat hij veiligheidsgaranties krijgt van zijn westerse bondgenoten. Amerikaanse veiligheidsstrategie In de ogen van Poetin is de NAVO het grote gevaar voor Rusland en hij verwees in dat verband naar de Amerikaanse veiligheidsstrategie die eerder deze maand werd gepubliceerd . Daarin richt de VS de pijlen onder meer op Europa. Rusland wordt niet als vijand aangemerkt. "Kun je lezen?", was de vraag van Poetin aan het adres van secretaris-generaal Rutte van de NAVO, die eerder heeft gezegd dat de NAVO zich moet voorbereiden op een oorlog met Rusland. De Russische president prees de inspanningen van zijn leger, die volgens hem langs de hele frontlinie het initiatief heeft. Zo zei hij dat de Russen verschillende Oekraïense steden hebben ingenomen, waaronder Koepjansk. De Oekraïense president Zelensky was daar onlangs nog op bezoek, maar volgens Poetin was dat in scène gezet. Bewijs voor die bewering leverde hij niet. Kyiv zegt dat Oekraïense troepen het grootste deel van de stad hebben heroverd. Verkiezingen in Oekraïne Poetin sprak ook over verkiezingen in Oekraïne, die daar volgens de grondwet niet kunnen plaatsvinden zolang het oorlog is. Volgens de Russische president heeft de regering onder Zelensky geen legitimiteit meer, omdat de ambtstermijn van Zelensky ruim anderhalf jaar geleden is afgelopen. Poetin is overigens zelf aan zijn vijfde ambtstermijn bezig, die hij regelde dankzij een wijziging van de grondwet, in een land waar de oppositie het zwijgen is opgelegd. De Russische president zei verder dat Oekraïners die in Rusland wonen moeten kunnen meedoen aan die verkiezingen. Daarnaast suggereerde hij om op een eventuele verkiezingsdag even geen luchtaanvallen uit te voeren op Oekraïne. Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp: "De 4,5 uur durende inbelsessie annex persconferentie van Vladimir Poetin bevatte de gebruikelijke lofzang op de verrichtingen van het Russische leger en de Russische economie. Dit om opnieuw te laten zien dat het Westen er niet in zal slagen Rusland militair of economisch op de knieën te dwingen, en dat Rusland hoe dan ook alle gestelde doelen van de 'speciale militaire operatie' zal bereiken. Dat betekent dat het Kremlin als voorheen niet van zins is bij onderhandelingen Oekraïne ook maar een strobreed toe te geven. Poetin ontweek een gerichte vraag van de BBC-correspondent over repressie tegen andersdenkenden, door meteen te beginnen over de wet op buitenlandse agenten, die volgens Poetin simpelweg is gekopieerd van een soortgelijke Amerikaanse wet. Hoewel diverse tot 'buitenlandse agent' verklaarde Russen zijn veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraffen wegens verspreiding van 'nepnieuws' of het 'discrediteren' van het Russische leger, is er volgens Poetin in Rusland geen sprake van 'repressie en strafrechtelijke vervolging'."