Ενοποίηση και ανάδειξη μνημείων της Θεσσαλονίκης: Τι προβλέπει -Προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για το έργο

Ένα σημαντικό βήμα στην ανάδειξη της ιστορικής διαχρονίας και της πολιτιστικής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης σηματοδοτεί η προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τα μνημεία της. Πρόκειται για αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για το εμβληματικό έργο της «Ενοποίησης και Ανάδειξης Μνημείων της Θεσσαλονίκης» . Ο διαγωνισμός που προκηρύχθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2025, αποτελεί κοινή πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Ανάπλασης Δημοσίων Χώρων Α.Ε., με στόχο τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, συνεκτικού και προσβάσιμου πλέγματος μνημείων, που θα αναδεικνύει τη μοναδική ιστορική διαστρωμάτωση της πόλης. Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός θα ολοκληρωθεί εντός του καλοκαιριού Το σημαντικό αυτό έργο για την ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει το πλήρες ιστορικό φάσμα της πόλης, καλύπτοντας αρχαία, βυζαντινά, οθωμανικά και νεότερα μνημεία. Η ανάπτυξη του βασίζεται σε ένα σύγχρονο και πολυδιάστατο θεωρητικό πλαίσιο, συνδυάζοντας τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς με τις αρχές της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, της πολιτισμικής ταυτότητας και της κοινωνικά δίκαιης αστικής αναγέννησης. Προβλέπει την ενοποίηση επιλεγμένων μνημείων μέσω παρεμβάσεων που στοχεύουν στην ήπια κινητικότητα, στην άμεση επαφή με το ιστορικό περιβάλλον, στην πληροφόρηση των επισκεπτών, με πλήρη προσβασιμότητα για όλους. Δεν απευθύνεται μόνο στους επισκέπτες, αλλά και στους κατοίκους της πόλης, ενδυναμώνοντας την κοινωνική συνοχή και την αίσθηση ταυτότητας, ενώ παράλληλα προσφέρει νέες ευκαιρίες πολιτιστικής και δημιουργικής επιχειρηματικότητας. Εντέλει, μπορεί να λειτουργήσει ως εκπαιδευτικό και συμμετοχικό εργαλείο, μέσα από δράσεις πολιτιστικής αγωγής και συνεργασίες με σχολεία και τοπικούς φορείς. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός θα ολοκληρωθεί εντός του καλοκαιριού του 2026, οπότε και θα απονεμηθούν τα προβλεπόμενα βραβεία. Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε σχετικά: «Η προκήρυξη του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την “Ενοποίηση και Ανάδειξη Μνημείων της Θεσσαλονίκης” αποτελεί ώριμο αλλά και καθοριστικό βήμα για την πόλη. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο απασχολεί το Υπουργείο Πολιτισμού, τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τους αρμόδιους φορείς, περισσότερα από 25 χρόνια. Τώρα, εισέρχεται στη φάση της δημιουργικής σύνθεσης. Η Θεσσαλονίκη διαθέτει ένα μοναδικό και πολυεπίπεδο πολιτιστικό απόθεμα — από ελληνιστικά και ρωμαϊκά κατάλοιπα έως τα βυζαντινά, οθωμανικά, εβραϊκά και νεότερα μνημεία — γεγονός που καθιστά αναγκαία μια απολύτως προσαρμοσμένη προσέγγιση. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εφαρμοστεί εδώ η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στην Αθήνα, καθώς τα μνημεία της Θεσσαλονίκης είναι πυκνά και ενταγμένα στον ενεργό αστικό ιστό. Η διαμόρφωση ενός ενιαίου, λειτουργικού και αισθητικά αναβαθμισμένου πλέγματος μνημείων, το οποίο θα ενσωματώνεται αρμονικά στη σύγχρονη ζωή της πόλης, βελτιώνοντας την προσβασιμότητα και την καθημερινή εμπειρία κατοίκων και επισκεπτών, είναι ο στόχος του έργου. Ο πολιτισμός δεν αποτελεί μόνο στοιχείο ταυτότητας και προβολής, αλλά βασικό παράγοντα κοινωνικής συνοχής και ποιοτικής αναβάθμισης του δημόσιου χώρου. Η επιλογή της διαδικασίας του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού διασφαλίζει την επιστημονική πληρότητα, την ποιότητα των προτάσεων και τη μέγιστη δυνατή συναίνεση, ώστε η Θεσσαλονίκη να αποκτήσει συνεκτικό και σύγχρονο πολιτιστικό τοπίο, αντάξιο της ιστορίας της». Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr