Met Gala yıllardır modanın, kültür sanatın önemli bir parçası olduğunu kanıtlıyor. Bu yıl ise Jeff Bezos ve eşi Lauren Sanchez Bezos’un sponsor olmasıyla eleştiriliyor. Peki, ama neden? Met Gala, yıllardır modanın en iddialı gecesi olarak biliniyor. Kırmızı halı ve elbiselerden çok sembolleri konuşuluyor. Ancak 2026’ya yaklaşırken, bu sembollerin ağırlık merkezi belirgin biçimde değişmiş görünüyor. Artık Met Gala, kıyafetlerle değil, sponsorlarla konuşuluyor. Bu yıl da öyle oldu. Gündeme düşen ilk haber Jeff Bezos ve Lauren Sánchez Bezos’un Met Gala’nın ana sponsorları olmasıydı. Moda dünyası, bir geceliğine couture konuşmak yerine “Kültürel alanlar kime ait?” sorusunu tartışmaya başladı. Amazon’un kurucusunun ismi, sanat ve modanın en rafine sahnesinde yankılanırken, eleştiriler de gecikmedi: Kültür, bir kez daha milyarderlerin Pr alanına mı dönüyordu? Anna Wintour, Doha’da yaptığı açıklamada, Lauren Sánchez Bezos için “Kostümün ve modanın büyük bir hayranı” dedi. Ancak sorun tam da burada başlıyor. Met Gala’nın meselesi, birinin modayı sevip sevmediği değil, kimin kültürel meşruiyet ürettiği meselesi. Yılın teması Costume Art Amazon, Met Gala’ya daha önce de sponsor olmuştu. Jeff Bezos’un ilk önemli Met Gala bağlantısı 2012’ye dayanıyor. O yıl Bezos onursal başkan olarak yer almış, o zamanki eşi Mackenzie Scott ile galaya katılmıştı. 2012’de Bezos küresel bir teknoloji devi figürü, Amazon da bugünkü ölçekte politik tartışmaların merkezinde değildi. Sponsorluk, kültürel bir tehdit olarak algılanmıyor, yenilikçi sermayenin sanata doğal teması olarak okunuyordu.Bugün ise tablo çok farklı. 2012’de Met Gala, Bezos’u dönüştürmedi, 2026’da ise Bezos o kadar güçlü ki Met Gala’yı dönüştürüyor algısı hâkim. Bu fark, yükselen eleştirilerin temelini oluşturuyor. Bu kez yanında Lauren Sánchez Bezos var ve Vogue kapakları, Paris Moda Haftası ön sıraları, Saint Laurent bağlantıları eşlik ediyor. Sponsorluk, sosyal yükseliş ve kültürel konumlanma ile iç içe geçmiş durumda. Masum bir bağış değil, kültürel meşruiyet yeniden inşası olarak okunuyor. Andrew Bolton’un küratörlüğünde bu yılki tema Costume Art olarak açıklandı. Beden ile giysi arasındaki ilişkiyi merkeze alan, çıplak bedenden yaşlanan bedene uzanan kapsayıcı bir sergi gerçekleşecek. Yeni açılan Condé M. Nast galerilerinde, moda nihayet süs değil sanat olarak konumlandırılıyor. Eş başkanlar Beyoncé, Nicole Kidman, Venus Williams ve Anna Wintour olarak belirlendi; ev sahibi komitesinde ise Zoë Kravitz, Sabrina Carpenter, Anthony Vaccarello, Doja Cat ve Paloma Elsesser gibi çağın kültürel figürleri yer alıyor. Met Gala, vitrinini ustalıkla kurmuş durumda. Ancak sorun şu, vitrin ne kadar güçlü olursa olsun, arka plandaki finansman tartışması artık görünmez değil. Met Gala yumuşak güç için önemli bir etkinlik. 2024’te gala, TikTok sponsorluğu ile gündeme gelmişti. ABD’de yasaklanması tartışılan bir teknoloji şirketi, Amerikan kültürünün en seçkin gecesinde onursal başkanlık koltuğuna oturtulmuştu. Bugün ise TikTok’un yerini Bezos aldı. Soru değişmedi, kültür, ekonomik gücün zararsız vitrine dönüştürüldüğü bir araç mı yoksa kültür aracılığıyla güç mü meşrulaştırılıyor? Elbette bu sadece Met Gala’nın hatırlattığı bir sorun değil. Met Gala’da Anna Wintour’un rolü kilit. Kimlerin bu sahneye çıkabileceğine, kimin kabul edilebilir olduğuna karar veriyor. Bezos’ların Met Gala’daki varlığı onların kültürel kanaat lideri olarak tanındığını ilan ediyor. Sponsorların ve milyarderlerin Met Gala’daki görünürlüğü, yumuşak güç kavramının moda ve sanata yansıması olarak okunabilir. Önce sponsor sonra tema British Museum’un bu yıl ilk kez düzenlediği Pembe Balo da benzer ama farklı bir model sundu. Gelirler müze altyapısı yerine uluslararası iş birliklerine aktarıldı. Temayı devam eden bir sergiyle ilişkilendirip geceyi kişisel güç gösterisinden uzak tutmaya çalışsalar da başaramadılar. Isha Ambani ister istemez başroldeydi. Met Gala hızla ters yönde ilerliyor. Önce sponsor konuşuluyor, sonra tema geliyor. Met Gala’da gördüğümüz şey devletlerin geri çekildiği, müzelerin özel sermayeye bağımlı hâle geldiği bir dünyada kültürün el değiştirmesi. Asıl soru şu: Met Gala, sanatı korumak için mi bu güçlerle iş birliği yapıyor, yoksa gücü meşrulaştırmak için mi sanatı kullanıyor? Met Gala nasıl başladı? Met Gala, her yıl New York’taki Metropolitan Museum of Art’ın Costume Institute bölümünde düzenlenen, moda dünyasının en prestijli etkinliklerinden biri. Dünyaca tanınmış tasarımcılar ve ünlü isimler bu özel gece için bir araya gelir. Met Gala’nın kökeni 1948 yılına kadar uzanıyor. Eleanor Lambert tarafından başlatılan etkinlik, başlangıçta ‘charity bazaar’ yani hayır amaçlı bir bağış toplama etkinliği olarak organize edilmişti. Amaç, Costume Institute’nün fonlarını desteklemekti. 1970’lerden itibaren, Anna Wintour’un etkinliğe başkanlık etmesiyle Met Gala, dünya çapında bir moda ve kültür fenomenine dönüştü.