Με κύριους άξονες την άμυνα, τα εξοπλιστικά και τη στρατηγική συνεργασία σε ενέργεια και διασυνδεσιμότητα, Ελλάδα , Ισραήλ και Κύπρος ενισχύουν τον κοινό τους άξονα, εκπέμποντας μήνυμα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, με αποδέκτες την Άγκυρα και την Τεχεράνη. Με αιχμή την εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, της ενέργειας και της διασυνδεσιμότητας, Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρος επιχειρούν να διαμορφώσουν μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Το πλαίσιο που τέθηκε στη χθεσινή τριμερή συνδέει τη στρατηγική σύγκλιση των τριών χωρών με την ανάγκη σταθερότητας σε ένα περιβάλλον αυξημένων προκλήσεων, αλλά και με τη φιλοδοξία ευρύτερων περιφερειακών συνεργειών. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπογράμμισε ότι η σταθερότητα δεν είναι δεδομένη και ότι η συνεργασία των τριών χωρών είναι αναγκαία. Μιλώντας για τρεις δημοκρατίες που κατέκτησαν την ανεξαρτησία τους μέσα από θυσίες, περιέγραψε το γεωπολιτικό περιβάλλον στο οποίο κινείται η συνεργασία, χωρίς να κατονομάσει ωστόσο τους  αντιπάλους, σημείωσε  χαρακτηριστικά: «Όσοι πιστεύουν ότι μπορεί να επαναφέρουν την αυτοκρατορία τους και την κυριαρχία τους στις χώρες μας, τους λέμε ότι αυτό δεν θα συμβεί. Ούτε να το σκεφτείτε. Είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας». Ακόμη, ο ισραηλινός πρωθυπουργός τόνισε ότι Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρος είναι τρεις δημοκρατίες στην περιοχή που προάγουν την ελευθερία, την ευημερία και την ασφάλεια και πρόσθεσε ότι «μαζί θα επαναφέρουμε την σταθερότητα και την ευημερία μέσω της ισχύος, και ακόμη πιο σημαντικό, την ειρήνη μέσω της ισχύος». Συνεπώς, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός περιέγραψε το εύρος και τη στόχευση της συμμαχίας, καθώς οι δηλώσεις του ερμηνεύθηκαν ως ένα σαφές μήνυμα στο Ιράν και την Τουρκία. Η προσέγγιση αυτή εντάσσει την τριμερή σε ένα ευρύτερο περιφερειακό περιβάλλον ασφάλειας που ενδεχομένως θα διαμορφωθεί στην περιοχή. Οι δηλώσεις Νετανιάχου αποκτούν  συγκεκριμένο περιεχόμενο και σε επίπεδο αμυντικής συνεργασίας, καθώς σε  αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ελληνοϊσραηλινή σύμπραξη στον τομέα της άμυνας, η οποία αποτυπώθηκε και στη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Μετά την πρόσφατη απόφαση για την προμήθεια 36 ισραηλινών συστημάτων πολλαπλών εκτοξευτών PULS, η Αθήνα κινείται προς την περαιτέρω ενίσχυση του εναέριου σκέλους της «Ασπίδας του Αχιλλέα», με στόχο τη συγκρότηση ενός πολυεπίπεδου πλέγματος αεράμυνας στο Αιγαίο. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται και το ενδεχόμενο απόκτησης δύο προηγμένων αντιαεροπορικών και αντιβαλλιστικών πυροβολαρχιών από το Ισραήλ. Σε επίπεδο πολιτικής οργάνωσης της συνεργασίας, οι τρεις χώρες συμφώνησαν να συγκαλούν ετήσια Σύνοδο Κορυφής των ηγετών και να εντείνουν τις τριμερείς συναντήσεις σε υπουργικό και υπηρεσιακό επίπεδο, με στόχο την περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας και τη διεύρυνση των κοινών πρωτοβουλιών. Παράλληλα, επαναβεβαίωσαν τη σημασία του σχήματος 3+1 με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών, απευθύνοντας ταυτόχρονα κάλεσμα και σε άλλους ομονοούντες εταίρους να ενταχθούν στο πλαίσιο αυτό, φωτογραφίζοντας σαφώς την Αίγυπτο και τον Λίβανο , ιδιαίτερα μετά τις πρόσφατες συμφωνίες που υπέγραψαν με Ισραήλ και Κύπρο αντίστοιχα. Αμηχανία στην Άγκυρα για την τριμερή Είχαν προηγηθεί, πάντως, εκτενείς αναφορές στον τουρκικό και ισραηλινό Τύπο, που αποτύπωναν την προσοχή με την οποία παρακολουθείται η εμβάθυνση της συνεργασίας Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου. Η τουρκική εφημερίδα Hürriyet μετέδωσε ότι ισραηλινά μέσα ενημέρωσης αποδίδουν το υπόβαθρο της τριμερούς σε κοινές ανησυχίες σε σχέση με την Τουρκία , καθώς και σε μια ενεργειακή συνεργασία που ξεκίνησε πριν από περίπου 15 χρόνια και, σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, αποκτά πλέον και αμυντικές διαστάσεις. Αντίστοιχα, η Jerusalem Post σημείωνε ότι οι ανακαλύψεις φυσικού αερίου ανοικτά των ακτών του Ισραήλ, σε συνδυασμό με τις πολιτικές του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στο Τελ Αβίβ και τη στάση της Τουρκίας στο ζήτημα της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, οδήγησαν το Ισραήλ στην αναζήτηση νέων περιφερειακών εταίρων, περιγράφοντας Ελλάδα και Κύπρο ως «φυσικούς εταίρους» στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην Άγκυρα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ αναφέρθηκε σε «μονομερείς πρωτοβουλίες που η Ελλάδα έχει θέσει κατά καιρούς στην ατζέντα της περιοχής», καλώντας όσους, όπως είπε, επενδύουν σε ρητορική διχασμού να εγκαταλείψουν την κλιμάκωση. Για το Κυπριακό επανέλαβε ότι, κατά την τουρκική θέση, δεν μπορεί να υπάρξει αποκλεισμός της Τουρκίας από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, υπογραμμίζοντας τη στήριξη της Άγκυρας στα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Πιο αιχμηρή ήταν η κριτική από εθνικιστικά μέσα, με την εφημερίδα Türkiye να χαρακτηρίζει την τριμερή «κάστρο από άμμο στη Μεσόγειο». Ακολούθως, ο Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι επιβεβαιώθηκε η στρατηγική σημασία της τριμερούς , σημειώνοντας πως «Μοιραζόμαστε κοινές αξίες». Αναφερόμενος στη Γάζα, παρέπεμψε στο αμερικανικό σχέδιο 20 σημείων και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, προσέγγιση που συμμερίστηκε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η συνεργασία των τριών χωρών «συμβάλλει σημαντικά στη σταθερότητα και στην ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο», κάνοντας λόγο για «σημαντική ευκαιρία για τη διαμόρφωση μιας περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας, που μπορεί να φέρει ειρήνη και ευημερία». Στο πεδίο της ενέργειας, η κοινή διακήρυξη που υπογράφηκε μετά το πέρας  των εργασιών της τριμερούς επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα των τριών πλευρών «να προωθήσουμε κοινά ενεργειακά έργα, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης φυσικού αερίου, των διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας και των πρωτοβουλιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», στη βάση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας. Ειδική μνεία γίνεται στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, το οποίο το προηγούμενο διάστημα είχε προκαλέσει τριβές μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας, μετά τις διαφωνίες που είχαν εκδηλωθεί στο εσωτερικό της κυπριακής κυβέρνησης ως προς τη βιωσιμότητά του. Ωστόσο, στη χθεσινή διακήρυξη τα τρία μέρη επαναβεβαίωσαν την «ισχυρή δέσμευση στο έργο Great Sea Interconnector» και συμφώνησαν «να συνεργαστούν για την προώθησή του». Τέλος, ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζογκ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκαν την οικογένεια του Ιωνά Καρούση , που δολοφονήθηκε κατά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στη Γιάφα. Τον Έλληνα πρωθυπουργό συνόδευαν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Θάνος Ντόκος. Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr