Венецуела во триаголник меѓу Америка, Русија и Кина: Кој ќе доминира? Александра Спасеска 23.12.2025 / 13:26 Свет Претседателот на САД, Доналд Трамп, сè повеќе ја заострува својата политика кон Венецуела, а овој конфликт има и силна геополитичка димензија. Покрај САД, Кина и Русија исто така имаат свои интереси во таа јужноамериканска земја, анализира DW . Во Карибите расте загриженоста за постапките на американската морнарица. Американските воени бродови повеќе не само што ги следат бродовите за кои постои сомневање дека учествуваат во шверц со дрога, туку од декември 2025 година сè повеќе се фокусираат на танкерите за нафта што транспортираат венецуелска нафта. Иако експертите ја оценуваат улогата на Венецуела во меѓународната трговија со дрога различно, речиси сите се согласуваат за едно: извозот на нафта е клучен за опстанокот на венецуелската економија. Економски исцрпената Венецуела во голема мера зависи од приходите од нафта, а во исто време има најголеми познати резерви на нафта во светот, кои надминуваат 300 милијарди барели. Овие природни ресурси играат важна улога во стратешките размислувања на претседателот Трамп, но само нафтата не ја објаснува целосно ескалацијата на конфликтот. Пошироки геополитички интереси се исто така во игра, во кои Кина и Русија играат значајна улога. Кинески интереси во Венецуела Венецуелската нафта моментално сочинува околу 4 проценти од увозот на Кина, но тој удел расте. Според проценките на двајца економски аналитичари цитирани од Ројтерс, Кина би можела да достигне рекорден дневен увоз од повеќе од 600.000 барели во декември, што би претставувало најголем дел од вкупното дневно производство на Венецуела. Венецуела е важен снабдувач за Пекинг бидејќи ѝ овозможува да ја зајакне енергетската независност во глобалната конкуренција за суровини. Од особена важност е тешката сурова нафта Мереј, која е оптоварена со западните санкции, што ѝ овозможува на Кина да ја купува поевтино. За возврат, големи количини кинески капитал се влеваат во Венецуела, главно преку кредити. Според проценките, Каракас му должи на Пекинг помеѓу 60 и 70 милијарди американски долари. Венецуела е исто така пазар за кинеска технологија. Голем дел од воената опрема доаѓа од Кина, а телекомуникациската инфраструктура во голема мера се потпира на кинески компоненти. Во септември, венецуелскиот претседател Николас Мадуро претстави нов паметен телефон на Хуавеј во Каракас, тврдејќи дека тоа е личен подарок од кинескиот претседател Си Џинпинг и дека не може да биде хакиран од американските разузнавачки служби. Идеолошкиот, авторитарно-националистички социјализам што го заговара Мадуро добро се вклопува во државната доктрина на Кина. Со јавно осудување на американските потези, како што е запленувањето на танкери за нафта, Кина се позиционира како сојузник на Каракас. Во исто време, таа постигнува и поширока цел: пренасочување на американското внимание од Индо-пацифичкиот регион, каде што Кина сака да ја зајакне својата доминација и сè поотворено го бара Тајван. Руски интереси во Латинска Америка Москва размислува слично и преку своите сојузи во Латинска Америка се обидува да ја доведе во прашање американската супериорност. Во 2001 година, Владимир Путин за прв пат го прими тогашниот венецуелски претседател Уго Чавез, по што Русија стана најголем снабдувач на оружје за Венецуела. За време на војната на Русија во Грузија во 2008 година, Венецуела ги призна Јужна Осетија и Абхазија како независни држави. По смртта на Чавез во 2013 година, неговиот наследник Мадуро продолжи да негува блиски односи со Москва. Кога владеењето на Мадуро беше сериозно загрозено во 2019 година, а тогашниот претседател на Националното собрание Хуан Гваидо се прогласи за легитимен привремен претседател со брза поддршка од САД, Русија одговори со испраќање воени авиони со војници и опрема. „Москва некако го спаси Мадуро“, изјави за DW политикологот Владимир Рувински од Универзитетот ICESI во Колумбија. „За прв пат од Кубанската ракетна криза, САД беа принудени директно да преговараат со Русија за ситуацијата во Латинска Америка“. Сепак, Рувински верува дека во сегашната криза, Русија нема да пружи толку силна поддршка и засега нејзината помош е ограничена на политички изјави. Што сака Вашингтон? Кон средината на декември, на социјалната мрежа Truth Social, претседателот Трамп побара од Венецуела да ги врати „нафтата, земјиштето и другите средства што ни ги украдоа претходно“. Тој се осврна на национализацијата на венецуелската нафтена индустрија во 2007 година, за која не сите американски компании добија надомест. Единствен исклучок е Шеврон, кој, благодарение на посебен договор, продолжува да работи во земјата. Но, за американските нафтени компании е многу попрофитабилно да експлоатираат нафта во соседна Гвајана, иако Венецуела тврди дека е нејзина погранична област Есекибо. Ова отвора уште еден стратешки мотив за вршење притисок врз режимот на Мадуро. Веќе во својот прв мандат, Трамп значително ги прошири санкциите воведени од Барак Обама и се обиде да поттикне промена на владата во Каракас. Неговиот советник за национална безбедност во тоа време, Џон Болтон, ја нарече Венецуела, заедно со Куба и Никарагва, „триаголник на теророт“. Венецуела САД Русија Кина Автор/Извор А.С. Прикажи во метро On