فساد ساختاری در حمل‌ونقل مسافری؛ انباشت مطالبات نادیده‌ گرفته‌شده

حمل‌ونقل مسافری فقط ابزار جابه‌جایی نیست، بلکه بازتابی از کیفیت حکمرانی و میزان احترام به حقوق شهروندان است. با‌این‌حال، آنچه امروز در بخش‌هایی از این حوزه دیده می‌شود، فراتر از ضعف‌های مقطعی مدیریتی است و نشانه‌هایی از مشکلات ساختاری تعارض منافع و بی‌توجهی مزمن به مطالبات عمومی را در خود دارد. شیدا آریایی‌پور‌ -  پژوهشگر حقوقی حمل‌ونقل مسافری فقط ابزار جابه‌جایی نیست، بلکه بازتابی از کیفیت حکمرانی و میزان احترام به حقوق شهروندان است. با‌این‌حال، آنچه امروز در بخش‌هایی از این حوزه دیده می‌شود، فراتر از ضعف‌های مقطعی مدیریتی است و نشانه‌هایی از مشکلات ساختاری تعارض منافع و بی‌توجهی مزمن به مطالبات عمومی را در خود دارد. فساد در این حوزه لزوما به شکل تخلف آشکار بروز نمی‌کند، بلکه در قالب رویه‌های غیرشفاف مجوزدهی‌های محدودکننده قیمت‌گذاری‌های غیرقابل‌ پیش‌بینی و نظارت‌های کم‌اثر بازتولید می‌شود. نتیجه آن، کاهش رقابت، تضعیف کیفیت خدمات و نادیده‌ماندن حقوق مسافران و رانندگان است؛ وضعیتی که با توجیه کمبود منابع یا فشارهای بیرونی قابل توضیح نیست. یکی از مطالبات اصلی جامعه عدالت در قیمت، کیفیت و ایمنی خدمات است. پرسش‌های ساده‌ای مطرح می‌شود: چرا هزینه‌ها افزایش می‌یابد، اما بهبود محسوسی در ایمنی و رضایت مسافر دیده نمی‌شود؟ چرا ناوگان فرسوده همچنان فعال است؟ و چرا سازوکار رسیدگی به شکایات، اغلب بی‌نتیجه می‌ماند؟ پاسخ این پرسش‌ها معمولا در فرایندهای تصمیم‌گیری غیرشفاف و نبود پاسخ‌گویی روشن نهفته است.