Geçtiğimiz hafta sonu (20-23 Aralık 2025) İzmir’in Efes Selçuk ilçesinde çok değerli bir toplantı yapıldı: -9. İzmir Mizah Festivali! Efes Selçuk Belediyesi ve Kültürlerarası Sanat Derneği’nin ortaklaşa düzenledikleri festivalde Aziz Nesin Mizah Ödülleri verildi. Paneller, konferanslar yapıldı, filmler izlendi. Dünyanın her yerinde sanat etkinlikleri yapıldığı şehre nitelik katarlar. Vecdi Sayar ’ın öncülüğünde yıllardır düzenlenen festivaller de İzmir’e çok değerli katkılar yapmaya devam ediyor. İzmir Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Aziz Kocaoğlu döneminde başlayan festivaller sonraki yıllarda İBB Başkanı Tunç Soyer ile de devam etti. Dokuzuncu festivale ise Efes Selçuk’un genç Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel ’in kucaklayıcı ev sahipliğinde gerçekleşti. Ayrıca Efes Selçuk’a da çok yakıştı. Bunu biraz sonra anlatacağım. *** Önce Aziz Nesin Ödülleri’yle başlayayım. 20 Aralık Aziz Nesin’in doğum günü. Değerli üstadın 110 yaşına bastığı gün Gani Müjde, Yüksel Aksu, Canol Kocagöz, Ohannes Şaşkal ve Kosovalı çizer Gani Sunduri ’ye ödülleri Filiz Başkan tarafından verildi. Törende Aziz Nesin’in büyük oğlu Prof. Dr. Ali Nesin de vardı. Nesin “ İlk defa söylüyorum ” diyerek babasının gerçek fikirleriyle ilgili önemli bir açıklama yaptı: -Babam sosyalistti. Sovyetler Birliği’ne çok giderdi. Döndüğünde orada gördükleri üzerine eser gürlerdi. Ama bunları yazıp konuşmazdı. Zarar veririm diye düşünürdü. En son 1979’u 80’e bağlayan gece Kızıl Ordu’nun Afganistan’a girmesine çok kızdı. ‘1955’de Macaristan’a girdiler ses çıkarmadık, 1968’de Çekoslovakya’yı işgal ettiler sustuk. Ama yetti artık’ dedi. Ancak Aziz Nesin o yıllarda yine de anti-Sovyet bir çizgiye yönelmedi. Ölene kadar da bu tavrını sürdürdü. Efes Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel ise böylesi etkinliklerin bir direniş olduğuna vurgu yaptı: -Bu mizah festivalini hapisteki belediye başkanlarımıza ithaf ediyorum! Gani Müjde yeni yazdığı ilk romanı “ İmmortal ” ile gelmişti festivale… Gani Bodrum’dan çıkmıştı yola, kitap ise İstanbul’dan… Alfa Yayınları’nın kitabı, Gani’yi çöp şiş lokantasında buldu. Gani ilk kitabı da bu satırların yazarına imzaladı! Gani Müjde yaptığı konuşmada 1970’li yıllara ilişkin Aziz Nesin’li, Oğuz Aral’lı anılar paylaştı. Karikatürün İşlevi başlıklı panelde Canol Kocagöz, Ohannes Şaşkal, Gani Sunduri ve Menekşe Çam konuştular. Moderatör ise Turgut Çeviker ’di. Toplantı o kadar verimliydi ki, panel sonrası dinleyiciler karikatür üzerine yüksek lisans yapmış kadar bilgi sahibi oldular. Çok ödüllü yönetmen Yüksel Aksu ’nun vizyondaki filmi “ Bak Postacı Geliyor ” festivalde ücretsiz olarak gösterildi. Öncesinde ise Yüksel Aksu yarım saatlik konuşmasıyla Selçukluları kırdı geçirdi. Bazı dinleyiciler Aksu’ya doyamadılar: -Acaba bu performansını tek kişilik gösteri halinde sahnelese daha mı iyi olur? *** Benim de konuşmacısı olduğum panel İlhan Selçuk ’un 100. yaşı ile Çetin Altan ’ın ölümünün 10. Yıl dönümleri anısına “Basında Mizah” başlığıyla yapıldı. Moderatör Salim Çetin ’in olduğu oturumun diğer konuşmacısı İzmirli gazeteci Lütfü Dağtaş idi. Lütfü gazetelerdeki mizahın uzun tarihini son derece özenli bir sunumla aktardı. Ben ise sevgili Miyase İlknur ’un kapsamlı kitabı “ İlhan Abi ”nin satırları arasında bulduğum bir detayı, Miyase’ye yeniden sorarak, fazlaca bilinmeyen tarihi bir gerçeği tam yerinde paylaştım. İlhan Selçuk’un, Selçuk ilçesiyle arasında çok köklü bir bağ vardı. İlhan Selçuk’un büyükbabası muallim Musa Kazım 1800’lerin ikinci yarısında Anadolu’dan Girit’in Kandiye (Heraklion) kentine gönderiliyor. 1892’de İlhan Abinin babası Mehmet Kasım dünyaya geliyor. Girit kaybedilince de aile Türkiye’ye dönüyor. 1934 yılında soyadı kanunu çıkarılınca okuyup yazmış eğitimliler ailelerinin geçmişleriyle illiyet bağı olan isimler alıyorlar. Mehmet Kasım da Girit öncesi ailesinin yaşadığı yeri kendilerine soyadı olarak nüfus müdürlüğüne yazdırıyor: -SELÇUK! Böylece 100. yılındaki İlhan Selçuk’un anılması için en doğru yerin seçilmiş olduğu da tescil edilmiş oluyordu. Tabii ki İlhan Abi ile birlikte Turhan Selçuk ve kız kardeşleri Ülfet Selçuk (Mengü Ertel’in eşi Baba Zula Murat Ertel’in da annesi) için de durum farklı değil. Selçuk ilçesi bütün Selçuk ailesinin de “memleketi” olarak kayıtlara geçiyor. Bu yıl ki organizasyon, yapıldığı yere çok yakıştı: -Selçuk’ta mizah festivali!