Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παρουσίασε την Τρίτη (23/12) ένα επικαιροποιημένο ειρηνευτικό πλάνο 20 σημείων, το οποίο διαμορφώθηκε σε συνεργασία με Αμερικανούς αξιωματούχους. Η πρόταση αυτή διαφοροποιείται αισθητά από προηγούμενα προσχέδια που απαιτούσαν εδαφικές παραχωρήσεις και αποκλεισμό από το ΝΑΤΟ. Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε το νέο πλάνο ως έναν «λογικό συμβιβασμό» έναντι προηγούμενων προτάσεων των απεσταλμένων Βλαντιμίρ Πούτιν και Ντόναλντ Τραμπ, εστιάζοντας σε ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας και στη μελλοντική ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. Παρά τη νέα προσέγγιση, οι θέσεις των δύο πλευρών παραμένουν εκ διαμέτρου αντίθετες: Σε ό,τι αφορά τη θέση της Μόσχας, ο Βλαντιμίρ Πούτιν απαιτεί την πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ, καθώς και την οριστική ακύρωση της ένταξης στο ΝΑΤΟ. Η πρόταση του Κιέβου, προβλέπει ρωσική αποχώρηση από το Χάρκοβο, το Σούμι, το Μικολάιφ και το Ντινιπροπετρόφσκ. Παράλληλα, προτείνει τη δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης στο Ντονέτσκ, υπό την προϋπόθεση ισόποσης εδαφικής υποχώρησης από τη Ρωσία. Σχετικά με το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια, ο Ρώσος αναλυτής Γκεόργκι Μποφτ σημείωσε: «Το σχέδιο δεν προσφέρει καμία συμβιβαστική λύση όσον αφορά τα εδάφη ή το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια», συμπληρώνοντας πως «Η αποτυχία επίλυσης του ζητήματος των εδαφών καθιστά το σχέδιο μη εφαρμόσιμο». «Αυτό είναι απόλυτη κοροϊδία» Το Κρεμλίνο φαίνεται να ποντάρει στη συνέχιση των εχθροπραξιών, καθώς η ρωσική οικονομία, παρά την πίεση και τον πληθωρισμό, δεν βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης. Με περίπου 417.000 νέους συμβασιούχους στρατιώτες για το 2025, η Μόσχα εκτιμά ότι μπορεί να διατηρήσει τον ρυθμό προέλασής της. Από τη μεριά του, ο Ρώσος αναλυτής Αλεξέι Ναούμοφ χαρακτήρισε την πρόταση Ζελένσκι ως παγίδα, δηλώνοντας: «Αυτό είναι απόλυτη κοροϊδία», με στόχο να επιρριφθεί στη Ρωσία η ευθύνη για μια ενδεχόμενη αποτυχία των συνομιλιών. Η Ρωσία συνεχίζει να συμμετέχει στις διαβουλεύσεις κυρίως για να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους με την Ουάσινγκτον και να αποφύγει περαιτέρω οικονομικές κυρώσεις. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ανέφερε ότι η Μόσχα μελετά τις προτάσεις, τονίζοντας: «Οι συνάδελφοί μας στις Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν καλά τις κύριες παραμέτρους της θέσης της Ρωσίας». Ωστόσο, αναλυτές όπως ο Βολοντίμιρ Φέσενκο εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα «τακτικό παιχνίδι με τις ΗΠΑ» από την πλευρά του Πούτιν, με σκοπό τη δημιουργία ρήξεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Κιέβου, χωρίς πραγματική πρόθεση για υποχωρήσεις. Επικοινωνία Ζελένσκι με Γουίτκοφ-Κούσνερ Τα Χριστούγεννα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι μίλησε τηλεφωνικά με τους Αμερικανούς απεσταλμένους Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ. Προχθες (24/12) ο Ουκρανός πρόεδρος αποκάλυψε λεπτομέρειες του νέου ειρηνευτικού σχεδίου που έχει ως στόχο να βάλει τέλος στον πόλεμο με τη Ρωσία. «Συζητήσαμε ορισμένες σημαντικές λεπτομέρειες της δουλειάς που είναι σε εξέλιξη. Υπάρχουν καλές ιδέες που μπορούν να συμβάλουν σε ένα κοινό αποτέλεσμα και σε μια βιώσιμη ειρήνη» έγραψε στη σελίδα του στο Facebook. Ο Ζελένσκι ανέφερε ότι είχε «μια πολύ καλή συζήτηση» με τους Αμερικανούς και τους ευχαρίστησε «για την εποικοδομητική προσέγγισή τους, την εντατική δουλειά τους και τα ευγενικά λόγια τους». «Ελπίζω ότι οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν σήμερα με την ευκαιρία των Χριστουγέννων και οι ιδέες που συζητήσαμε θα αποδειχθούν χρήσιμες», πρόσθεσε. Το κείμενο που παρουσίασε ο Ζελένσκι προβλέπει το πάγωμα του μετώπου στις σημερινές γραμμές του, χωρίς όμως να προσφέρει καμία άμεση λύση στο ακανθώδες ζήτημα των εδαφών που κατέχει η Ρωσία, που αποτελούν περίπου το 19% της Ουκρανίας. Σε αντίθεση με την αρχική εκδοχή, το νέο έγγραφο παραβλέπει επίσης σημαντικές αξιώσεις της Μόσχας: την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από τις περιοχές του Ντονμπάς που ελέγχουν ακόμη και τη νομική δέσμευση του Κιέβου να μην ενταχθείς το ΝΑΤΟ. Για τον λόγο αυτό, θεωρείται απίθανο να συμφωνήσει η Ρωσία με τη νέα πρόταση. Όταν ρωτήθηκε για το θέμα αυτό, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι η Μόσχα «εξετάζει τη θέση της» και αρνήθηκε να σχολιάσει τις λεπτομέρειες. Οι αλλαγές που ζητά η Ρωσία στο σχέδιο των 20 σημείων Σύμφωνα με πρόσωπο κοντά στο Κρεμλίνο, η Ρωσία θα επιδιώξει σημαντικές αλλαγές στο τελευταίο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, την οποία επικαλείται το Bloomberg, ανάμεσα στις αλλαγές αυτές συμπεριλαμβάνεται και ο μεγαλύτερος περιορισμός στον στρατό του Κιέβου. Η Μόσχα θεωρεί πως το νέο ειρηνευτικό σχέδιο των 20 σημείων που εκπονήθηκε μεταξύ της Ουκρανίας και των ΗΠΑ αποτελεί αφετηρία για περαιτέρω διαπραγματεύσεις, καθώς στερείται σημαντικών διατάξεων για τα ρωσικά συμφέροντα και δεν απαντά σε πολλά ερωτήματα, όπως ανέφερε το πρόσωπο αυτό, ζητώντας να μην κατονομαστεί λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος. Τα «αγκάθια» και οι προσδοκίες Κιέβου και Ε.Ε. Όπως δήλωσε νωρίτερα σήμερα το Κρεμλίνο, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ενημερωθεί σχετικά με τις επαφές με τους απεσταλμένους του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τις προτάσεις των ΗΠΑ όσον αφορά μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία και η Μόσχα θα διατυπώσει τώρα τη θέση της. Ο Τραμπ, που λέει ότι θέλει να τον θυμάται ο κόσμος ως ειρηνοποιό, έχει παραπονεθεί κατ’ επανάληψη πως ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία -του πιο φονικού στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- είναι ο πιο άπιαστος στόχος εξωτερικής πολιτικής της προεδρίας του. Η Ουκρανία και Ευρωπαίοι σύμμαχοί της ανησυχούν ότι ο Τραμπ μπορεί να ‘πουλήσει’ την Ουκρανία και να αφήσει στις ευρωπαϊκές δυνάμεις να πληρώσουν τον λογαριασμό για υποστήριξη της κατεστραμμένης από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς Ουκρανίας. «Το Κρεμλίνο δεν πρόκειται να επικοινωνεί μέσω των ΜΜΕ» Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε πως ο απεσταλμένος Κίριλ Ντμίτριεφ ενημέρωσε τον Πούτιν σχετικά με το ταξίδι στο Μαϊάμι για επαφές με τους απεσταλμένους του Τραμπ. Όμως ο Πεσκόφ αρνήθηκε να πει ποια είναι η αντίδραση της Ρωσίας στις προτάσεις, ή ποια είναι η ακριβής μορφή των εγγράφων, λέγοντας πως το Κρεμλίνο δεν πρόκειται να επικοινωνεί μέσω των ΜΜΕ. «Όλες οι κύριες παράμετροι της θέσης της ρωσικής πλευράς είναι γνωστές στους συναδέλφους μας από τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Πεσκόφ στους δημοσιογράφους. «Τώρα σκοπεύουμε να διατυπώσουμε τη θέση μας στη βάση των πληροφοριών που έχουν ληφθεί από τον αρχηγό του κράτους και συνεχίζουμε τις επαφές μας στο πολύ κοντινό μέλλον μέσω των υπαρχόντων διαύλων που λειτουργούν αυτή τη στιγμή». Ο Πούτιν έχει πει τις τελευταίες εβδομάδες ότι οι όροι του για ειρήνη είναι η Ουκρανία να παραχωρήσει περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα του Ντονμπάς τα οποία εξακολουθεί να ελέγχει και ότι το Κίεβο θα πρέπει να αποκηρύξει επίσημα την πρόθεσή του να γίνει μέλος της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Απαντώντας σε ερώτηση για τη μορφή των εγγράφων που έφερε στη Μόσχα ο Ντμίτριεφ, ο Πεσκόφ είπε πως δεν είναι πρέπον να μιλάει στα ΜΜΕ για αυτά. Τα «αγκάθια» Η κατάπαυση του πυρός αναμένεται να τεθεί σε ισχύ αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας. Για να τεθεί πλήρως σε εφαρμογή, θα πρέπει να επικυρωθεί από το ουκρανικό κοινοβούλιο και/ή να εγκριθεί από τον ουκρανικό λαό μέσω δημοψηφίσματος, το οποίο ενδέχεται να διεξαχθεί εντός 60 ημερών. Μέχρι στιγμής, Ουκρανία και ΗΠΑ δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία σε δύο βασικά ζητήματα του αναθεωρημένου σχεδίου, τα σημεία 12 και 14 — τον έλεγχο του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, που βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, και τον έλεγχο της περιοχής του Ντονμπάς, η οποία έχει πληγεί από τον πόλεμο από το 2014. Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει αναφορά στις φιλοδοξίες της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Το Kyiv Independent δημοσιεύει το προσχέδιο του πιθανού ειρηνευτικού σχεδίου των 20 σημείων, το οποίο αναπτύχθηκε από την Ουκρανία και τις ΗΠΑ και παρουσιάστηκε και παραφράστηκε από τον πρόεδρο της Ουκρανίας. Τα 20 σημεία της ειρηνευτικής πρότασης 1. Η κυριαρχία της Ουκρανίας θα επιβεβαιωθεί εκ νέου. Δηλώνουμε ότι η Ουκρανία είναι κυρίαρχο κράτος και όλοι οι υπογράφοντες της συμφωνίας το επιβεβαιώνουν με τις υπογραφές τους. 2. Το παρόν έγγραφο αποτελεί πλήρη και άνευ όρων συμφωνία μη επιθετικότητας μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Για τη στήριξη της μακροπρόθεσμης ειρήνης, θα δημιουργηθεί μηχανισμός παρακολούθησης για την εποπτεία της γραμμής επαφής μέσω διαστημικής μη επανδρωμένης παρακολούθησης, με σκοπό την έγκαιρη γνωστοποίηση παραβιάσεων και την επίλυση συγκρούσεων. Οι τεχνικές ομάδες θα συμφωνήσουν επί όλων των λεπτομερειών. 3. Η Ουκρανία θα λάβει ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας. 4. Η δύναμη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας θα παραμείνει στα 800.000 άτομα σε καιρό ειρήνης. 5. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, το ΝΑΤΟ και τα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν υπογράψει τη συμφωνία θα παρέχουν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφάλειας που αντανακλούν το Άρθρο 5. α. Εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, εκτός από μια συντονισμένη στρατιωτική αντίδραση, θα επαναφερθούν όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. β. Εάν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία ή ανοίξει πυρ προς ρωσικό έδαφος χωρίς πρόκληση, οι εγγυήσεις ασφάλειας θα θεωρηθούν άκυρες. Εάν η Ρωσία ανοίξει πυρ εναντίον της Ουκρανίας, οι εγγυήσεις ασφάλειας θα τεθούν σε ισχύ. γ. Οι διμερείς εγγυήσεις ασφάλειας δεν εξαιρούνται από την παρούσα συμφωνία. 6. Η Ρωσία θα θεσμοθετήσει πολιτική μη επιθετικότητας απέναντι στην Ευρώπη και την Ουκρανία. 7. Η Ουκρανία θα γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος και θα λάβει βραχυπρόθεσμη προνομιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. 8. Ένα ισχυρό πακέτο μέτρων για την παγκόσμια ανάπτυξη της Ουκρανίας, το οποίο θα καθοριστεί σε ξεχωριστή συμφωνία για τις επενδύσεις και τη μελλοντική ευημερία. Το πακέτο αυτό θα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα οικονομικών τομέων, μεταξύ των οποίων: α. Η δημιουργία ενός Ταμείου Ανάπτυξης της Ουκρανίας για επενδύσεις σε τομείς με υψηλή ανάπτυξη, όπως η τεχνολογία, τα κέντρα δεδομένων και η τεχνητή νοημοσύνη. β. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι αμερικανικές εταιρείες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία και θα επενδύσουν από κοινού στην ανάκαμψη, καθώς και στην ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό και τη λειτουργία της υποδομής φυσικού αερίου της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των αγωγών και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης. γ. Θα καταβληθούν κοινές προσπάθειες για την ανασυγκρότηση των περιοχών που έχουν πληγεί από τον πόλεμο, με στόχο την αποκατάσταση, την ανοικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό των πόλεων και των κατοικημένων περιοχών. δ. Ανάπτυξη υποδομών. ε. Εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων. στ. Η Παγκόσμια Τράπεζα θα παράσχει ένα ειδικό χρηματοδοτικό πακέτο για να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση που θα επιταχύνει αυτές τις προσπάθειες. ζ. Θα συσταθεί μια ομάδα εργασίας υψηλού επιπέδου, στην οποία θα συμμετάσχει ένας κορυφαίος παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα των χρηματοοικονομικών ως διαχειριστής της ευημερίας, με σκοπό την οργάνωση της εφαρμογής του στρατηγικού σχεδίου ανάκαμψης και τη μεγιστοποίηση των ευκαιριών για μελλοντική ευημερία. 9. Θα δημιουργηθούν διάφορα ταμεία για την αντιμετώπιση της ανάκαμψης της οικονομίας της Ουκρανίας, την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων περιοχών και περιφερειών, καθώς και για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών ζητημάτων. α. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι ευρωπαϊκές χώρες θα δημιουργήσουν ένα ταμείο κεφαλαίου και επιχορηγήσεων με στόχο τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια για διαφανείς και αποτελεσματικές επενδύσεις στην Ουκρανία. β. Θα χρησιμοποιηθεί ένα ευρύ φάσμα κεφαλαιουχικών επενδύσεων και άλλων χρηματοοικονομικών μέσων για την μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Οι παγκόσμιοι οργανισμοί ανοικοδόμησης θα χρησιμοποιήσουν μηχανισμούς για να ενισχύσουν και να διευκολύνουν αυτές τις προσπάθειες. γ. Η Ουκρανία θα εφαρμόσει τα βέλτιστα παγκόσμια πρότυπα για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. δ. Η Ουκρανία διατηρεί το δικαίωμα αποζημίωσης για τις ζημίες που υπέστη. 10. Μετά τη σύναψη της παρούσας συμφωνίας, η Ουκρανία θα επιταχύνει τη διαδικασία σύναψης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με τις Ηνωμένες Πολιτείες. 11. Η Ουκρανία επιβεβαιώνει ότι θα παραμείνει μη πυρηνικό κράτος σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. 12. Ο πυρηνικός σταθμός Ζαπορίζια θα λειτουργεί από κοινού από τρεις χώρες: την Ουκρανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία. 13. Και οι δύο χώρες δεσμεύονται να εφαρμόσουν εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία και σε ολόκληρη την κοινωνία που προάγουν την κατανόηση και την ανεκτικότητα απέναντι σε διαφορετικές κουλτούρες και εξαλείφουν τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις. Η Ουκρανία θα εφαρμόσει τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη θρησκευτική ανεκτικότητα και την προστασία των γλωσσών των μειονοτήτων. 14. Στις περιοχές Ντόνετσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, η γραμμή ανάπτυξης των στρατευμάτων κατά την ημερομηνία της παρούσας συμφωνίας αναγνωρίζεται de facto ως γραμμή επαφής. α. Επιβεβαιώνουμε de facto ως μέρη ότι αυτή είναι η γραμμή επαφής – όπου βρισκόμαστε επί του παρόντος. β. Θα συγκληθεί ομάδα εργασίας για να καθορίσει την αναδιάταξη των δυνάμεων που είναι απαραίτητη για τον τερματισμό της σύγκρουσης, καθώς και για να ορίσει τους παραμέτρους για πιθανές μελλοντικές ειδικές οικονομικές ζώνες. γ. Μετά την επίτευξη ισοδύναμης βάσης για τη μετακίνηση των δυνάμεων, θα αναπτυχθούν διεθνείς δυνάμεις κατά μήκος της γραμμής επαφής για την παρακολούθηση της τήρησης της παρούσας συμφωνίας. Σε περίπτωση που ληφθεί απόφαση για τη δημιουργία μιας τέτοιας ζώνης, θα απαιτηθεί ειδική έγκριση από το ουκρανικό κοινοβούλιο ή δημοψήφισμα. δ. Η Ρωσική Ομοσπονδία πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά της από τις περιοχές Ντνιπροπετρόφσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκοβο, προκειμένου η παρούσα συμφωνία να τεθεί σε ισχύ. ε. Τα μέρη συμφωνούν να τηρήσουν τους κανόνες, τις εγγυήσεις και τις υποχρεώσεις των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949 και των πρόσθετων πρωτοκόλλων τους, τα οποία ισχύουν πλήρως στο έδαφος, συμπεριλαμβανομένων των καθολικά αναγνωρισμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 15. Μετά την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τις μελλοντικές εδαφικές ρυθμίσεις, τόσο η Ρωσική Ομοσπονδία όσο και η Ουκρανία αναλαμβάνουν να μην τροποποιήσουν τις συμφωνίες αυτές με τη χρήση βίας. 16. Η Ρωσία δεν θα εμποδίσει την Ουκρανία να χρησιμοποιεί τον ποταμό Δνείπερο και τη Μαύρη Θάλασσα για εμπορικούς σκοπούς. 17. Θα συσταθεί ανθρωπιστική επιτροπή για την επίλυση εκκρεμών ζητημάτων. α. Όλοι οι εναπομείναντες αιχμάλωτοι πολέμου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που καταδικάστηκαν από το ρωσικό σύστημα από το 2014 έως σήμερα, θα απελευθερωθούν β. Όλοι οι κρατούμενοι άμαχοι και όμηροι, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των πολιτικών κρατουμένων, θα επιστραφούν. γ. Θα ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και των δεινών των θυμάτων. 18. Η Ουκρανία πρέπει να διεξαγάγει εκλογές το συντομότερο δυνατόν μετά την υπογραφή της συμφωνίας. 19. Η παρούσα συμφωνία είναι νομικά δεσμευτική. Η εφαρμογή της θα παρακολουθείται και θα εγγυάται από ένα Συμβούλιο Ειρήνης υπό την προεδρία του Προέδρου Τραμπ. Η Ουκρανία, η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συμμετέχουν σε αυτόν τον μηχανισμό. Σε περίπτωση παραβιάσεων θα επιβληθούν κυρώσεις. 20. Μόλις όλα τα μέρη συμφωνήσουν με την παρούσα συμφωνία, θα τεθεί αμέσως σε ισχύ πλήρης κατάπαυση του πυρός. Πηγή: Έθνος