Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius, po investon miliarda në sisteme evropiane dhe ndërkombëtare, nga pistoletat çeke te aeroplanët luftarakë amerikanë. Pse këto armë nuk po blihen nga prodhuesit gjermanë? Gjermania shpenzoi 24 miliardë euro për prokurime ushtarake në vitin 2025, duke u përqendruar te furnizuesit evropianë, ndërkohë që mbështetej te sistemet amerikane, ku aftësitë e brendshme nuk janë të mjaftueshme në përpjekjen e saj për t’u modernizuar — dhe shpejt. Bilanci i prokurimit të forcës për vitin 2025 tregon se modernizimi ka përparuar pavarësisht kërkesës së lartë, kryesisht për shkak të procedurave të thjeshtuara dhe rezolutave të shumta të Bundestagut. I financuar kryesisht përmes fondit special, Bundeswehr zbatoi 149 projekte prokurimi. Shumë sisteme të reja janë dorëzuar tashmë ose janë duke u futur aktualisht, shkruan euronews . Një fokus ishte ushtria, me dërgesa të mëtejshme të automjetit luftarak të këmbësorisë Puma, të prodhuar nga kompanitë gjermane të mbrojtjes KNDS Deutschland dhe Rheinmetall Landsysteme. Megjithatë, jo të gjitha sistemet e armëve për Bundeswehr prodhohen në Gjermani. Shumica e kontratave të prokurimit do t'u jepen prodhuesve evropianë, me vetëm rreth 8% që do të blihen nga SHBA. Ku aftësitë e Gjermanisë arrijnë kufijtë e tyre Sistemet e armëve që nuk prodhohen në Gjermani përfshijnë aeroplanët luftarakë F35, aeroplanin e zbulimit detar P-8A Poseidon për marinën dhe raketat lundruese Tomahawk nga SHBA-ja. Por blerjet po bëhen edhe në Evropë, siç është zëvendësimi i pistoletës P8 të Bundeswehr me atë çeke CZ P13. Përveç sistemeve gjermane të mbrojtjes ajrore si IRIS-T, Bundeswehr ka blerë sistemin e mbrojtjes nga raketat Arrow-3, i cili u zhvillua në bashkëpunim midis SHBA-së dhe Izraelit. Këto sisteme janë me rëndësi të madhe për Bundeswehr, siç është aeroplani luftarak F35, i cili nuk mund të prodhohet jashtë SHBA-së për shkak të teknologjive shumë komplekse dhe konfidenciale të përfshira. Përveç kësaj, objektet e specializuara të prodhimit, kontrollet ligjore të eksportit, siç janë Rregulloret Ndërkombëtare të Trafikut të Armëve (ITAR), dhe interesat strategjike pengojnë prodhimin e aeroplanitluftarak jashtë vendit. Është debatuar tashmë nëse aeroplanët luftarakë evropianë, siç është Gripen suedez, mund të zëvendësojnë F-35. Por edhe kjo nuk është aq e lehtë sa duket: sipas raportimeve, F-35A — modeli që do të marrë edhe Bundeswehr — është certifikuar për të mbajtur bombën bërthamore amerikane B61-12. Kjo do të thotë që aeroplani është i aftë të mbajë armë konvencionale dhe bërthamore dhe shihet si një platformë e mundshme pasardhëse për aeroplanët më të vjetër të aftë për të transportuar armë bërthamore, siç është Tornado, si pjesë e programit të ndarjes së armëve bërthamore të NATO-s. Një tjetër mundësi ishte Sistemi i Ajrit të Luftimit të Ardhshëm Franko-Gjermano-Spanjoll ( FCAS ), i cili synonte të ripërcaktonte "luftimin ajror të së ardhmes", duke ruajtur pavarësinë nga partnerët jo-evropianë. Megjithatë, projekti mbetet në një fazë të vështirë: megjithëse të tre vendet mbeten politikisht të përkushtuara ndaj tij, konfliktet e vazhdueshme industriale, veçanërisht midis Airbus dhe Dassault Aviation mbi rolet udhëheqëse dhe ndarjet e punës në aeroplanin luftarak të gjeneratës së ardhshme, po vonojnë progresin. Qëllimi i FCAS nuk është një aeroplan luftarak i vetëm, por një "sistem sistemesh" i rrjetëzuar që përfshin një aeroplan luftarak të pilotuar dhe dronë shoqërues pa pilot. Fluturimi i parë i aeroplanit të ri ajror pritet të ndodhë rreth vitit 2030, në rastin më të mirë, me gatishmëri operacionale më të mundshme nga viti 2040. Megjithatë, është e paqartë nëse orari dhe kostot mund të përmbushen. Akti i balancimit politik Edhe pse afërsisht 80% e pajisjeve të mbrojtjes blihen në Gjermani, pavarësia e plotë është gjithashtu sfiduese për t’u arritur në nivel politik. Në një takim të NATO-s në fillim të dhjetorit, Zëvendës Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Christopher Landau, kritikoi vendet evropiane për vendosjen e industrisë së tyre të mbrojtjes mbi furnizuesit amerikanë. Ai i bëri thirrje Evropës që t’i shndërrojë shpenzimet e saj të mbrojtjes në kapacitete operacionale dhe të mos përjashtojë asnjë kompani amerikane nga tregu. Strategjia e Sigurisë Kombëtare e SHBA-së, e publikuar së fundmi, thotë gjithashtu se "nga aleancat ushtarake te marrëdhëniet tregtare dhe më gjerë, Shtetet e Bashkuara do të këmbëngulin që të trajtohen në mënyrë të drejtë nga vendet e tjera". "Ne nuk do të tolerojmë më, dhe as nuk mund të përballojmë, udhëtime falas, çekuilibra tregtarë, praktika ekonomike grabitqare dhe imponime të tjera që dëmtojnë vullnetin e mirë historik të kombit tonë dhe dëmtojnë interesat tona", thuhej në strategji. Ben Hodges, gjeneral në pension i Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara, tha se "vendi ku Gjermania blen pajisjet e saj mbrojtëse duhet të varet para së gjithash nga ajo që i jep Bundeswehr aftësinë më të mirë". Megjithatë, ai pranon se ka sisteme që Gjermania aktualisht nuk është në gjendje - ose nuk është e gatshme - t'i prodhojë. Standardizimi i kapaciteteve mbrojtëse evropiane Një arsye tjetër për prokurimin evropian është dëshira për një standardizim më të madh dhe bashkëpunim të përmirësuar midis forcave të armatosura të kontinentit. BE-ja po promovon prokurimin e përbashkët të pajisjeve të mbrojtjes për të standardizuar tregun evropian të pajisjeve shumë të fragmentuar dhe për të zvogëluar dyfishimin. Nëse disa ushtri përdorin të njëjtat sisteme ose sisteme të pajtueshme, operacionet e përbashkëta bëhen shumë më të lehta. Prandaj, programe të tilla si EDIRPA dhe Programi Evropian i Industrisë së Mbrojtjes (EDIP) kanë për qëllim të inkurajojnë shtetet anëtare që të ndërpresin blerjet e izoluara kombëtare dhe të investojnë kolektivisht. Qëllimi është një industri mbrojtëse evropiane e koordinuar më mirë dhe sisteme armësh të harmonizuara teknikisht. Në planin afatgjatë, sipas strategjisë së BE-së, kjo jo vetëm që do të forcojë efikasitetin dhe solidaritetin, por edhe integrimin ushtarak të Evropës dhe aftësinë për mbrojtje të përbashkët. /Telegrafi/