1991 yılında Somali'ye karşı tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland, uzun uğraşlarının sonunda dün resmi olarak ilk kez tanındı. İsrail'in Somaliland'ı bağımsız bir ülke olarak tanımasının, yıllara yayılan kapsamlı bir plan olduğu ortaya çıktı. İsrail istihbarat örgütü Mossad uzun yıllar boyunca Afrika Boynuzu'nda faaliyet gösterirken, Tel Aviv'in söz konusu hamlesinin arkasında Gazze'ye ve Husilere yönelik planları bulunuyor. 'Husilerle mücadelede bir tür güç çarpanı oluşturmak' Yedioth Ahronoth gazetesinin haberinde, Somaliland'in Gazze'de ateşkesin sağlanmasından önce, Filistinlileri bölgeden sürgün etmeyi amaçlayan İsrail'e 1 milyon Gazzeliyi kabul etmeye hazır olduğunu ilettiği aktarıldı. İsrail'in Somaliland'e Afrika Boynuzu'ndaki uzun sahil şeridi ve stratejik konumu sebebiyle ilgi duyduğu, bu ilginin en önemli nedenlerinden birinin de Yemen'e yakınlığı olduğu belirtiliyor. İsrail merkezli gazetede de "İsrail'in Somaliland ile ilişkilerini güçlendirmesi, Husilerle mücadelede bir tür güç çarpanı oluşturmaktadır" ifadelerine yer verildi. Gerekçe ise Gazze'deki ateşkese rağmen Husilerin bölgedeki deniz ulaşımı açısından tehdit oluşturması. Mossad etkili oldu Tel Aviv'in Somaliland'i tanımasında İsrail dış istihbarat servisi Mossad'ın arka planda önemli bir rolü olduğu ve Mossad'ın bölgede uzun yıllardır faaliyet gösterdiği öğrenildi. Dün açıklanan karşılıklı tanıma için "İsrail'in diplomatik ilişkisi olmayan ülkelerle perde arkasından ilişkilerini sürdürmesinden sorumlu olan Mossad tarafından oluşturulmuştur" ifadeleri kullanıldı. Karşılıklı tanımanın, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar'ın koordinasyonunda taraflar arasında aylarca süren yoğun ve gizli görüşmelerin ardından duyurulduğu ve ilk toplantının Nisan'da yapıldığı belirtildi. Saar tarafından sosyal medya üzerinden yapılan açıklamada da "Geçtiğimiz yıl boyunca, kapsamlı ve sürekli diyalog temelinde İsrail ile Somaliland arasında ilişkiler kuruldu" ifadesi kullanılmıştı. Somaliland krizi Somaliland, 1991'de Somali'den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan etti, ancak uluslararası toplum tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmadı. Somali ise Somaliland'ı ülkenin ayrılmaz parçası olarak görüyor ve bölgeyle ilgili tüm uluslararası anlaşmaların yalnızca Mogadişu yönetiminin yetkisinde olduğunu vurguluyor. Son olarak, tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile Etiyopya arasında 1 Ocak 2024'te imzalanan mutabakat zaptı, bölgesel tansiyonu artırmıştı. Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir ülke olarak tanımaya hazırlanması ve Somaliland'ın Etiyopya'ya denize erişim imkanı sağlamayı öngören adımları, Somali yönetiminin sert tepkisine ve diplomatik krize yol açmıştı. Arap Birliği, Afrika Birliği, Kenya ve Cibuti'nin krizi aşmaya yönelik girişimleri sonuçsuz kalmıştı. Afrika kıtasına yönelik faaliyetlerini hızlandıran Türkiye ise bu krizde arabulucu rol üstlenmişti. AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde 11 Aralık'ta Ankara'da gerçekleştirilen görüşmelerde, sorunun çözümüne yönelik mutabakata varılmıştı. Mutabakata göre, Somali'nin toprak bütünlüğü teyit edilirken, Etiyopya'nın denize erişim taleplerinin her iki tarafın da kazançlı çıkacağı işbirliği sürecine dönüştürülmesi benimsenmişti.