Dưới triều Lý, do Phật giáo phát triển rực rỡ, dung hợp mạnh mẽ với tín ngưỡng bản địa, tạo tiền đề cho sự xuất hiện của lớp nhân vật đặc biệt: các Thánh tổ - những Thiền sư vừa hộ quốc an dân, vừa có khả năng phi thường trong tâm thức dân gian.