«Καρκινοπαθής επισκέφθηκε τα γραφεία μας και υπέβαλε αίτημα για ανθρωπιστική βοήθεια. Προγραμματίστηκε κατ’ οίκον επίσκεψη και, κατά την άφιξή μου στην οικία, ήρθα αντιμέτωπος με μια ιδιαίτερα σοκαριστική εικόνα. Διέμενε μαζί με τον 21 ετών υιό του σε ένα διατηρητέο σπίτι, ακατάλληλο για διαβίωση. Η στέγη παρουσίαζε εκτεταμένες διαρροές, δεν υπήρχαν κρεβάτια ούτε βασικός εξοπλισμός, δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα και ο χώρος ήταν γεμάτος τρωκτικά. Παράλληλα, ο υιός του είχε διαγνωστεί με βαριά κατάθλιψη, ενώ υπήρξε και αναφορά για κακοποίηση. Μέχρι και σήμερα, η οικογένεια λαμβάνει υποστήριξη και υπηρεσίες από το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας». Αυτά είναι τα λόγια του Υπεύθυνου Προγράμματος Κοινωνικής Πρόνοιας του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού, Δημήτρη Φυλακτού, για την περίπτωση ενός συμπολίτη μας που αποτάθηκε κοντά τους για να ζητήσει στήριξη, μέσα από το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας. Ένα πρόγραμμα η εφαρμογή του οποίου κρίνεται απαραίτητη, καθώς υπάρχουν αρκετοί πολίτες που χρειάζονται στήριξη από όλους. Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε όλους τους πολίτες και κοινωνικές ομάδες που το έχουν ανάγκη, όπως για παράδειγμα οικογένειες, τα μονήρη άτομα ή άτομα που λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, άτομα με αναπηρίες, χαμηλοσυνταξιούχους και άλλους που δεν λαμβάνουν καθόλου κρατική στήριξη. Αυτό που τονίζεται είναι πως το πρόγραμμα στηρίζεται σε συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά κριτήρια και πραγματοποιείται μέσα από αξιολόγηση από κοινωνικούς λειτουργούς. Στόχος είναι η δίκαιη και  αντικειμενική παροχή στήριξης, με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες του κάθε ατόμου ή οικογένειας. Ο κ. Φυλακτού, σε συνέντευξή του στον REPORTER, εξήγησε τι είναι το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας, τι υπηρεσίες προσφέρονται, αλλά και πόσα άτομα έλαβαν στήριξη μέσω του εν λόγω προγράμματος για το 2024. Τι είναι το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού και ποια ανάγκη έρχεται να καλύψει στη σημερινή κυπριακή κοινωνία; Το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας αποτελεί βασικό και αναπόσπαστο πυλώνα των ευρύτερων δράσεων που υλοποιούμε προς την κατεύθυνση εκπλήρωσης της γενικότερης  αποστολής του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού (Κ.Ε.Σ.) για προσφορά στην κυπριακή κοινωνία. Ζώντας δυστυχώς σε μια εποχή κατά την οποία ολοένα και περισσότεροι συμπολίτες μας βρίσκονται αντιμέτωποι με τη φτώχεια και την ανεργία, βιώνουν προβλήματα υγείας ή και κοινωνικό αποκλεισμό, το Πρόγραμμα έρχεται στην πρακτική του εφαρμογή να αποτελέσει ένα δίχτυ ασφαλείας για όσους συνανθρώπους μας το έχουν πραγματικά ανάγκη, τόσο σε περιόδους σταθερότητας όσο και σε περιόδους κρίσεων. Σχεδιασμένο για να απαντά στις ανάγκες των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, στόχος του Προγράμματος Κοινωνικής Πρόνοιας είναι να προσφέρει πολυεπίπεδη στήριξη σε όσους την χρειάζονται, σε συμπολίτες μας που, είτε αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα είτε τις όποιες άλλες κοινωνικού ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα δυσχέρειες.  Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το Πρόγραμμα δεν περιορίζεται μόνο στην κάλυψη των άμεσων αναγκών όσων στηρίζει, αλλά έχει μακροπρόθεσμο και- όπως έχει προαναφερθεί- πολυεπίπεδο χαρακτήρα, στοχεύοντας στη διασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης, στη ψυχοκοινωνική στήριξη και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, χωρίς καμία διάκριση φύλου, ηλικίας, εθνικότητας, θρησκείας ή κοινωνικής θέσης. Ποιες είναι οι βασικές ομάδες του πληθυσμού που στηρίζετε μέσα από το Πρόγραμμα και ποια κριτήρια λαμβάνονται υπόψη για την ένταξή τους; Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, αγγίζοντας και ανταποκρινόμενο στις πραγματικές ανάγκες της  κοινωνίας. Σε όσους μπορούν να αναζητήσουν στήριξη από το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού περιλαμβάνονται οικογένειες και  μονήρη άτομα με εισοδήματα κάτω από το όριο του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, άτομα με αναπηρία ή συνταξιούχοι με χαμηλές απολαβές, μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες, καθώς και αιτητές ασύλου που βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας και  δεν λαμβάνουν κρατική στήριξη. Η ένταξη στο Πρόγραμμα βασίζεται σε συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά κριτήρια και πραγματοποιείται μέσα από αξιολόγηση από κοινωνικούς λειτουργούς. Στόχος είναι η δίκαιη και  αντικειμενική παροχή στήριξης, με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες του κάθε ατόμου ή οικογένειας. Πώς λειτουργεί στην πράξη η διαδικασία στήριξης ενός ατόμου ή μιας οικογένειας που απευθύνεται στους επαρχιακούς Κλάδους του ΚΕΣ; Η διαδικασία στήριξης που ακολουθούμε είναι δομημένη, διαφανής και ανθρωποκεντρική. Αρχίζει με την επίσκεψη του ενδιαφερομένου στα γραφεία των επαρχιακών Κλάδων του ΚΕΣ, όπου πραγματοποιούμε την αρχική αξιολόγηση με τη λήψη του ιστορικού από κοινωνικό λειτουργό ή από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό μας. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, καταγράφονται οι ανάγκες, οι δυσκολίες και οι ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης. Στη συνέχεια, προχωρούμε στον σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου πλάνου παρέμβασης, βασισμένου στις ανάγκες του εξυπηρετούμενου, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει κοινωνική στήριξη, συμβουλευτική, ψυχολογική υποστήριξη ή παραπομπή σε άλλες υπηρεσίες. Στο τελικό στάδιο, παρέχεται και η ανάλογη ανθρωπιστική βοήθεια, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του καθενός. Εκτός από την ανθρωπιστική βοήθεια σε είδη πρώτης ανάγκης, τι ρόλο παίζει η κοινωνική και ψυχολογική στήριξη στην προσπάθεια για ουσιαστική ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων; Η κοινωνική και ψυχολογική στήριξη αποτελεί θεμέλιο λίθο του Προγράμματος Κοινωνικής Πρόνοιας. Η μέχρι στιγμής εμπειρία μας  έχει διδάξει ότι η υλική βοήθεια, όσο αναγκαία και αν είναι, δεν είναι αρκετή για να αντιμετωπιστούν βαθύτερα κοινωνικά και ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα. Μέσα από την συμβουλευτική καθοδήγηση και όπου χρειάζεται η παροχή εξειδικευμένης ψυχολογικής υποστήριξης, επιδιώκουμε να ενδυναμώσουμε τα άτομα αυτά, να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθησή τους και να τους τα βοηθήσουμε να επανενταχθούν ενεργά στην κοινωνία. Στόχος μας δεν είναι η εξάρτηση από τη βοήθεια, αλλά η αυτονόμηση και η μακροπρόθεσμη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Πόσο σημαντικές είναι οι κατ’ οίκον επισκέψεις και οι δράσεις όπως τα “πακέτα/κουπόνια αγάπης” για την ολοκληρωμένη στήριξη των ευάλωτων συνανθρώπων μας; Οι κατ’ οίκον επισκέψεις αποτελούν ένα πολύτιμο εργαλείο για την ουσιαστική κατανόηση των αναγκών των εξυπηρετούμενων. Μέσα από αυτές, το προσωπικό και οι εθελοντές του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού έχουν τη δυνατότητα να αξιολογήσουν τις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης, να ενισχύσουν τη σχέση εμπιστοσύνης και να παρακολουθήσουν την πρόοδο κάθε περίπτωσης. Παράλληλα, δράσεις όπως τα «πακέτα/κουπόνια αγάπης», που υλοποιούνται κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα, προσφέρουν ανακούφιση, αλλά και ένα ισχυρό μήνυμα αλληλεγγύης. Πρόκειται για παρεμβάσεις που ενισχύουν, τόσο την υλική όσο και τη συναισθηματική διάσταση της στήριξης. Τα στατιστικά στοιχεία του 2024 δείχνουν ότι περισσότερα από 14.500 άτομα ωφελήθηκαν από το Πρόγραμμα. Τι αποκαλύπτουν αυτοί οι αριθμοί για τις κοινωνικές ανάγκες σήμερα; Είναι γεγονός ότι οι αριθμοί αυτοί αποτυπώνουν το μέγεθος των προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή κοινωνία. Η αυξημένη ζήτηση για στήριξη καταδεικνύει ότι ένας σημαντικός αριθμός συμπολιτών μας δυσκολεύεται να καλύψει βασικές ανάγκες και να διατηρήσει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Ταυτόχρονα, τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας, αλλά και την ανάγκη για συνεχή ενίσχυση των δράσεων, των πόρων και των συνεργασιών μας με άλλους φορείς. Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις ατόμων που έλαβαν βοήθεια και σας έχουν μείνει στο μυαλό; Κάθε περίπτωση που εξυπηρετούμε είναι μοναδική και κουβαλά τη δική της ανθρώπινη ιστορία. Υπάρχουν δύο περιπτώσεις που έμειναν χαραγμένες στο μυαλό μου. Η μία περίπτωση αφορά έναν συνταξιούχο καρκινοπαθή, ο οποίος επισκέφθηκε τα γραφεία μας και υπέβαλε αίτημα για ανθρωπιστική βοήθεια. Η παρουσία του ήταν ευπρεπής και αξιοπρεπής, χωρίς να προδίδει την πραγματική δυσκολία της κατάστασής του. Προγραμματίστηκε κατ’ οίκον επίσκεψη και, κατά την άφιξή μου στην οικία, ήρθα αντιμέτωπος με μια ιδιαίτερα σοκαριστική εικόνα. Διέμενε μαζί με τον 21 ετών υιό του σε ένα διατηρητέο σπίτι, ακατάλληλο για διαβίωση. Η στέγη παρουσίαζε εκτεταμένες διαρροές, δεν υπήρχαν κρεβάτια ούτε βασικός εξοπλισμός, δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα και ο χώρος ήταν γεμάτος τρωκτικά. Παράλληλα, ο υιός του είχε διαγνωστεί με βαριά κατάθλιψη, ενώ υπήρξε και αναφορά για κακοποίηση. Μέχρι και σήμερα, η οικογένεια λαμβάνει υποστήριξη και υπηρεσίες από το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας. Η δεύτερη περίπτωση αφορά ένα παιδί με τετραπληγία και νοητική υστέρηση. Πραγματοποιήθηκαν οι απαραίτητες διαμορφώσεις και αναδιαρρυθμίσεις, ώστε το δωμάτιό του να μεταφερθεί από τον όροφο στο ισόγειο, διευκολύνοντας την καθημερινή του πρόσβαση. Το δωμάτιο ανακαινίστηκε πλήρως και ενσωματώθηκε ειδικά διαμορφωμένο μπάνιο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του παιδιού. Η πιο συγκινητική στιγμή ήταν όταν το παιδί αντίκρισε για πρώτη φορά το νέο του δωμάτιο· από τη χαρά του μας αγκάλιασε, ενώ οι γονείς του μας ευχαρίστησαν με βαθιά συγκίνηση. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πρόνοιας και ποιοι παράγοντες είναι καθοριστικοί για τη βιωσιμότητά του; Μία από τις βασικότερες προκλήσεις είναι η συνεχής αύξηση των αναγκών των συμπολιτών μας, σε συνδυασμό με τους περιορισμένους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους που διαθέτουμε. Το Πρόγραμμα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε δωρεές ιδιωτών, χορηγίες εταιρειών και την ανεκτίμητη προσφορά των εθελοντών μας, που αποτελεί και το βασικό συστατικό για την λειτουργία του Προγράμματος. Η βιωσιμότητά του εξαρτάται από τη συνεχή στήριξη της κοινωνίας, τη συνεργασία με την πολιτεία και την ενίσχυση της κουλτούρας εθελοντισμού και αλληλεγγύης. Μόνο μέσα από συλλογική προσπάθεια μπορούμε να ανταποκριθούμε στις αυξανόμενες κοινωνικές ανάγκες. Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε σε πολίτες, εθελοντές και επιχειρήσεις που σκέφτονται να στηρίξουν το έργο του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού; Θα θέλαμε να τους διαβεβαιώσουμε ότι κάθε μορφή στήριξης έχει πραγματικό και μετρήσιμο αντίκτυπο. Η συμβολή των πολιτών, των εθελοντών και των επιχειρήσεων είναι καθοριστική για τη συνέχιση και την ενίσχυση του Προγράμματος Κοινωνικής Πρόνοιας. Μέσα από τη συλλογική προσφορά μπορούμε να συνεχίσουμε να προσφέρουμε ελπίδα, αξιοπρέπεια και ουσιαστική βοήθεια σε ανθρώπους που την χρειάζονται. Μαζί, μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά και να ενισχύσουμε την κοινωνική συνοχή στη χώρα μας.