آموزش زیرزمینی؛ روایت دخترانی که از مکتب بازمانده‌اند

فریحه (نام مستعار)، زنی ۲۵ ساله، یکی از اتاق‌های خانه‌اش را برای آموزش دختران محروم از تحصیل اختصاص داده است. هر روز ده‌ها دختری که به دستور طالبان از آموزش محروم شده‌اند در این خانه آموزش می‌بینند. فریحه بیش از یک سال است که در استان هرات در غرب افغانستان، آموزش زیرزمینی به دختران را آغاز کرده است. البته این کار فریحه بدون مخاطره نیست، چرا که اگر طالبان متوجه شوند او دختران بالاتر از کلاس ششم را در خانه‌اش آموزش می‌دهد، احتمال بازداشتش وجود دارد. با این حال، فریحه به ایندیپندنت فارسی می‌گوید که بسیار فکر کرده و به این نتیجه رسیده است که راه‌اندازی یک دوره آموزشی در خانه تنها کاری بوده که می‌توانسته برای این دختران انجام دهد. او می‌افزاید: «من به دختران درس‌های کلاس ششم تا دوازدهم را آموزش می‌دهم. در دوره جمهوریت در رشته اقتصاد در دانشگاه هرات تحصیل کرده‌ام و حالا که طالبان اجازه نمی‌دهند دختران به مدرسه بروند، یکی از اتاق‌های خانه‌ام را به آموزشگاه مخفی تبدیل کرده‌ام تا این دختران آموزش ببینند.» Read More This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field) در ماه نخست راه‌اندازی این دوره مخفی، خانواده‌ها استقبال چندانی نمی‌کردند، زیرا  برخی از خانواده‌ها به دلایل سنتی و محافظه‌کارانه، حاضر نبودند دخترانشان را به خانه فریحه بفرستند. اما به‌‌تدریج وضعیت تغییر کرد و دختران به‌ صورت گروهی به این دوره آموزشی مخفی آمدند. فریحه می‌گوید: «با بسیاری از همسایه‌ها صحبت کردم و از آنها خواستم اجازه بدهند دخترانشان به کلاس من بیایند. وقتی خانواده‌ها دیدند که کلاس درس امن است، به دخترانشان اجازه دادند درس بخوانند.» فریحه تاکید می‌کند که هیچ چشم‌انداز روشنی برای بازگشایی مدرسه‌های دولتی به روی دختران وجود ندارد و در چنین شرایطی کلاس‌های زیرزمینی و دوره‌های مجازی، تنها گزینه‌های موجود برای ادامه آموزش دختران است. عارفه، دانش‌آموز کلاس هفتم، از جمله دخترانی است که به دستور طالبان از رفتن به مدرسه محروم شده است. او شش ماه است که در کلاس مخفی فریحه درس می‌خواند و از فراهم‌شدن این فرصت آموزشی خوشحال است. عارفه به ایندیپندنت فارسی می‌گوید: «حالا حتی بیشتر از زمانی که مدرسه می‌رفتم، درس می‌خوانم. وقتی طالبان مدرسه‌ها را بستند، من به ارزش درس بیشتر پی بردم. اگر روزی طالبان از بین بروند و مدرسه‌ها دوباره باز شود، دوست دارم به مدرسه خودم برگردم.» در جریان مصاحبه، عارفه بغض می‌کند و با چشمان اشک‌آلود می‌گوید که نمی‌داند چرا طالبان با آموزش دختران مخالف‌اند و چرا درِ مدرسه‌ها را باز نمی‌کنند: «ما دختران چه گناهی کرده‌ایم که طالبان اجازه رفتن به مدرسه را به ما نمی‌دهند؟ اگر به این کلاس نمی‌آمدم، از صبح تا شب در خانه می‌بودم و خیلی دل‌تنگ می‌شدم. هیچ‌‌کس نمی‌تواند بفهمد که از صبح تا شب در خانه ماندن چقدر سخت است. من دوست داشتم روزی دکتر شوم، اما حالا خودتان می‌بینید که طالبان مدرسه‌رفتن را از ما گرفته‌اند.» ایندیپندنت فارسی برای جلوگیری از افشای هویت و مکان این کلاس مخفی، از ارائه اطلاعات دقیق درباره محل برگزاری خودداری می‌کند. با این حال، تنها شمار محدودی از دختران در افغانستان قادرند به کلاس‌های زیرزمینی دسترسی پیدا کنند یا در دوره‌های آموزشی مجازی شرکت کنند. حضور در کلاس‌های آموزشی مجازی نیازمند دسترسی به اینترنت و داشتن گوشی هوشمند یا لپ‌تاپ است، اما به‌دلیل فقر فزاینده، بسیاری از خانواده‌ها توان پرداخت هزینه بالای اینترنت را ندارند. همچنان مشخص نیست چه تعداد از دختران در کلاس‌های آموزشی مخفی و دوره‌های آموزشی مجازی شرکت می‌کنند. ممنوعیت آموزش دختران باعث شده است که برخی خانواده‌ها دختران کم‌‌سن‌‌وسالشان را به عقد ازدواج درآورند، زیرا به بازگشایی مکاتب در دوران حاکمیت طالبان هیچ امیدی ندارند. ازسوی دیگر، شماری از دختران محروم از آموزش به بیماری‌های روانی مبتلا شده‌اند، چراکه بیشتر وقتشان را در چهاردیواری خانه‌ها سپری می‌کنند. رژیم طالبان تنها اجازه رفتن دختران به مدرسه‌های دینی را می‌دهد، مدارسی که در آنها آموزش مدرن و سکولار نیست و به همین دلیل، برخی دختران تمایل ندارند به این مدارس بروند. در دوران حاکمیت نخست طالبان، بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، مدارس دخترانه به‌‌طور کامل بسته بود و در آن زمان نیز کلاس‌های آموزشی زیرزمینی «بسیار محدودی» برای آموزش دختران  شکل گرفته بود. اکنون تاریخ در افغانستان تکرار شده و همانند دوره نخست حاکمیت طالبان، زنان از آموزش بالاتر از کلاس ششم محروم‌اند. افغانستان طالبان زنان دختران منع آموزش آزادی حقوق بشر رژیم طالبان تنها اجازه رفتن دختران به مدرسه‌های دینی را می‌دهد، مدارسی که در آنها آموزش مدرن و سکولار نیست و به همین دلیل برخی دختران تمایل ندارند به این مدارس بروند واجد روحانی یک شنبه, دِسامبر 28, 2025 - 16:45

طالبان تاکنون در دیدگاهشان درباره تحصیل و کار زنان در افغانستان هیچ انعطافی نشان نداده‌اند- AHMAD SAHEL ARMAN/AFP

جهان jw id: DV9cMEmM related nodes: طالبان تحصیل دختران در دانشگاه‌ها را ممنوع کردند سرپرست وزارت آموزش عالی طالبان: رفتن دختران به مدرسه «فحاشی و عیاشی» است مقاومت زنان افغانستان در برابر نظام مردانه Type: video SEO Title: آموزش زیرزمینی؛ روایت دخترانی که از مکتب بازمانده‌اند Inner related node: طالبان تحصیل دختران در دانشگاه‌ها را ممنوع کردند سرپرست وزارت آموزش عالی طالبان: رفتن دختران به مدرسه «فحاشی و عیاشی» است مقاومت زنان افغانستان در برابر نظام مردانه copyright: