Ontmoeting Zelensky en Trump begonnen, Trump belde vooraf met Poetin

De Oekraïense president Zelensky en de Amerikaanse president Trump zijn begonnen aan hun ontmoeting in Florida. De twee drukten elkaar de hand op Trumps landgoed Mar-a-Lago. Op tafel ligt een plan dat volgens Zelensky kan bijdragen aan een einde aan de oorlog met Rusland. De Oekraïense president hoopt dat Trump akkoord gaat met veiligheidsgaranties voor Oekraïne en andere onderdelen van zijn 20-puntenplan om de oorlog te stoppen. De ontmoeting volgt op weken van gesprekken tussen Amerikaanse, Oekraïense en Russische onderhandelaars. Oekraïne en Rusland spraken niet rechtstreeks met elkaar. Voorafgaand aan zijn ontmoeting met Zelensky had Trump telefonisch contact met de Russische president Poetin. Dat gesprek was "goed en zeer productief", aldus Trump op Truth Social, zonder details te verstrekken over de inhoud. De hoogste Russische buitenlandvertegenwoordiger, Joeri Oesjakov, zegt dat Trump het initiatief had genomen voor het contact en dat het gesprek "een vriendelijke toon" had. Ook is volgens hem afgesproken dat beide leiders elkaar opnieuw spreken na afloop van de ontmoeting tussen Zelensky en Trump. Gedemilitariseerd gebied Het plan dat nu in Florida wordt besproken is tot stand gekomen na onderhandelingen met de VS. Er staat onder meer in dat Oekraïne bereid is om zijn troepen uit de regio Donetsk terug te trekken, op voorwaarde dat Rusland dat ook doet bij een vergelijkbaar stuk bezet gebied. Een internationale troepenmacht zou in dat gedemilitariseerde gebied de landen uit elkaar moeten houden. Verder bevat het plan volgens Oekraïne voorstellen voor een wederopbouwfonds, voor de omvang het leger en voor de mogelijkheid van een EU-lidmaatschap. Als Trump en Zelensky er samen uitkomen, moet ook Rusland nog akkoord gaan. Moskou heeft tot nu toe afwijzend gereageerd op belangrijke punten uit het voorstel. Te gunstig voor Rusland Het 20-puntenplan volgt uit het 28-puntenplan dat vorige maand door president Trump werd gepresenteerd . Dat plan viel erg slecht bij Zelensky en zijn Europese bondgenoten, omdat het volgens hen veel te gunstig uitpakte voor de Russen. Zo zou Oekraïne de volledige Donbas-regio moeten afstaan aan Rusland. Dat zou ook gelden voor de gebieden die Rusland niet in handen heeft. Ook zou het Oekraïense leger nog maar uit 600.000 man mogen bestaan. Zelensky hield de afgelopen dagen nauw contact met zijn Europese bondgenoten, zoals vandaag nog met de Britse premier Starmer. Gisteren sprak hij met onder anderen NAVO-chef Rutte en demissionair premier Schoof. Het is de bedoeling dat hij na het gesprek met Trump opnieuw contact opneemt met de Europese leiders. Correspondent Verenigde Staten Rudy Bouma: "De ontmoeting moet het gat dichten tussen het Amerikaanse 28-puntenplan en het huidige Oekraïense 20-puntenplan. Een officiële agenda is er niet, maar Trump vindt het kennelijk belangrijk om Zelensky op zijn vakantieadres in Florida te ontvangen. Oekraïne dringt al sinds oktober aan op deze ontmoeting. Trump zei daarover dat het alleen zin heeft als Zelensky er bijna uit is met de Amerikaanse onderhandelaars, buitenlandgezant Steve Witkoff en Trumps schoonzoon Jared Kushner. Zelensky heeft bevestigd dat de VS en Oekraïne het al eens zijn over 90 procent van de voorwaarden. Hij wil van Trump nu een toezegging over de Amerikaanse veiligheidsgaranties. Die moeten overeenkomen met artikel 5 van het NAVO-verdrag: als Oekraïne opnieuw wordt aangevallen, wil het land zeker zijn van Amerikaanse steun." De afgelopen dagen ging Rusland door met grootschalige aanvallen op Oekraïne, waarbij opnieuw doden vielen. Door een aanval op Kyiv kwam gisternacht 40 procent van de woongebouwen in en rond de hoofdstad zonder stroom te zitten. Voor Oekraïne zijn de aanvallen het bewijs dat de Russische president Poetin niet geïnteresseerd is in vrede. Trump en Zelensky hebben elkaar het afgelopen jaar meermaals ontmoet. De eerste keer, in februari in Witte Huis, liep voor het oog van de camera's uit op een felle ruzie . In oktober spraken de twee elkaar weer.