Τα μικροπλαστικά αποτελούν από τις μεγαλύτερες πηγές ρύπανσης στον πλανήτη και αντίθετα με τα κοινά απορρίμματα ή τις εκπομπές CO2, η διασπορά τους είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθεί. Από το βόρειο πόλο μέχρι την Ανταρκτική και από την κορυφή του Έβερεστ μέχρι τα βάθη της Τάφρου των Μαριάνων, τα μικροπλαστικά έχουν εξαπλωθεί σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Και πώς να μην εξαπλωθούν αφού υπάρχουν «παντού» και είναι τόσο μα τόσο μικρά; Αν και υπάρχουν διάφοροι ορισμοί, αυτός που υιοθετεί ο ΟΗΕ μιλά για «οποιοδήποτε κομμάτι πλαστικού που έχει πλάτος μεταξύ 1 νανόμετρου και 5 χιλιοστών. Για να γίνει κατανοητό το μικρό του μεγέθους, ένα νανόμετρο είναι μόνο μέρος του πλάτους μιας ανθρώπινης τρίχας και 5 χιλιοστά είναι περίπου το πλάτος μιας βέρας. Κι ενώ μέχρι τώρα οι επιστήμονες εστίαζαν κυρίως στις αρνητικές επιπτώσεις που έχει αυτή η διασπορά, πλέον διατυπώνουν ένα συνολικό σχέδιο για τον περιορισμό τους, που μπορεί να χρησιμεύσει στην κατάρτιση πολιτικών με στόχο την καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος και της ίδιας μας της υγείας. Η λέξη «μικροπλαστικό» εισήλθε στο επιστημονικό λεξιλόγιο μόλις πριν από είκοσι χρόνια. Σχεδόν 7.000 μελέτες έχουν διερευνήσει από πού προέρχονται αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια και πώς επηρεάζουν τον κόσμο γύρω μας. Σύμφωνα όμως με μια νέα έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Science από μια ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων, οι επιστήμονες έχουν πλέον αρκετά στοιχεία «για να διαμορφώσουν μια συλλογική, παγκόσμια στρατηγική για την καταπολέμηση της συνεχιζόμενης εξάπλωσης της πλαστικής ρύπανσης». «Στοπ» στο πλαστικό στην πηγή αλλά και σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του Η βασική σύσταση των εμπειρογνωμόνων έχει να κάνει με την επικείμενη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για τη Ρύπανση από Πλαστικά. Αυτή λένε, δεν πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στην ανακύκλωση ή τον καθαρισμό. Θα πρέπει να πιέζει για τη μείωση της ίδιας της παγκόσμιας παραγωγής πλαστικού και ταυτόχρονα να εισάγει αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της απελευθέρωσης μικροπλαστικών σε κάθε στάδιο του κύκλου ζωής του πλαστικού. Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, προτείνονται τέσσερις άξονες δράσεων που πρέπει να υλοποιούνται παράλληλα: Ταξινόμηση κινδύνου Απαγορεύσεις Σχεδιασμός προδιαγραφών Μείωση παραγωγής Χωρίς την υλοποίηση αυτών των δράσεων, η συνθήκη του ΟΗΕ δεν θα είχε πραγματικό αντίκτυπο, αφήνοντας τον πλανήτη σε κίνδυνο διαρκούς και μη αναστρέψιμης περιβαλλοντικής βλάβης, προειδοποιούν οι ειδικοί. «Υπάρχουν πλέον σαφείς ενδείξεις για τη ζημιά που προκαλείται από τη μικροπλαστική ρύπανση σε παγκόσμια κλίμακα», λέει ο καθηγητής Ρίτσαρντ Τόμσον, συντάκτης της πρώτης μελέτης για το θέμα και νυν διευθυντής της Διεθνούς Μονάδας Έρευνας για τα Θαλάσσια Απορρίμματα στο Πανεπιστήμιο του Πλύμουθ στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Δεν υποφέρει μόνο η άγρια ζωή, υποφέρουν και οι κοινωνίες, οι πολιτισμοί και οι άνθρωποι. Μόλις τα μικροπλαστικά εισέλθουν στο περιβάλλον, είναι πρακτικά αδύνατο να απομακρυνθούν. Στα είκοσι χρόνια που ακολούθησαν την πρώτη μας έρευνα, τα επίπεδα πλαστικού στους ωκεανούς έχουν αυξηθεί κατά περίπου 50%, γεγονός που υπογραμμίζει πόσο επείγον είναι να δράσουμε». Έχουμε ακόμα τη δύναμη να αλλάξουμε τα πράγματα Οι επιστήμονες ωστόσο διατηρούν την αισιοδοξία τους, παρά τα σοκαριστικά νούμερα. Ο κόσμος παράγει πλέον περισσότερους από 460 εκατομμύρια τόνους πλαστικού κάθε χρόνο, με δεκάδες εκατομμύρια από αυτούς να μολύνουν το περιβάλλον. Μέχρι το 2040, αυτός ο αριθμός θα μπορούσε να διπλασιαστεί αν δεν αλλάξει τίποτα. Αλλά υπάρχει ακόμα ελπίδα. Επειδή αυτές οι εκπομπές προέρχονται εξ ολοκλήρου από την ανθρώπινη δραστηριότητα, κι έτσι μπορούν να μειωθούν με την ανθρώπινη επιλογή. Με συντονισμένη παγκόσμια δράση, θα μπορούσαμε να αλλάξουμε την πορεία αυτής της αυξανόμενης κρίσης, προστατεύοντας την υγεία μας και τον πλανήτη από τον οποίο εξαρτόμαστε, επισημαίνουν. Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr