Η Βουλγαρία εισέρχεται στη ζώνη του ευρώ την 1η Ιανουαρίου, επισφραγίζοντας σχεδόν δύο δεκαετίες ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης. Οι σημαίες της ΕΕ κυματίζουν περίοπτα στα δημόσια κτίρια, ενώ κυβερνητικές καμπάνιες υπέρ του ευρώ κατακλύζουν τη Σόφια. Ωστόσο, πίσω από την ευρωπαϊκή βιτρίνα, η Βουλγαρία βρίσκεται αντιμέτωπη με βαθιά πολιτική κρίση, μαζικές διαμαρτυρίες και έντονη κοινωνική δυσπιστία, όπως σημειώνει το Bloomberg. Η κυβέρνηση έχει παραιτηθεί , δεν υπάρχει επικαιροποιημένος προϋπολογισμός, ενώ σχεδόν οι μισοί Βούλγαροι δηλώνουν αντίθετοι με την εγκατάλειψη του εθνικού τους νομίσματος, του λέβα. Αντί να λειτουργεί η υιοθέτηση του ευρώ ως ενοποιητικός στόχος, αναδεικνύεται σε ακόμη έναν καθρέφτη των χρόνιων αδυναμιών του πολιτικού συστήματος. Διαδηλώσεις, παραίτηση και πολιτικό αδιέξοδο Οι μαζικές κινητοποιήσεις , αρχικά ενάντια στα φορολογικά και δημοσιονομικά σχέδια της κυβέρνησης, εξελίχθηκαν στη μεγαλύτερη κοινωνική αναταραχή που γνώρισε η Βουλγαρία την τελευταία δεκαετία. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου ο πρωθυπουργός παραιτήθηκε, ενώ τα κόμματα προεξοφλούν πλέον την όγδοη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε πέντε χρόνια . Η οργή των πολιτών τροφοδοτείται από την αίσθηση ότι η πολιτική ελίτ λειτουργεί με όρους διαφθοράς και πελατειακών σχέσεων, αδυνατώντας να προσφέρει σταθερή διακυβέρνηση στη χώρα. «Κάθε ευρώ που δίνουμε στο κράτος καταλήγει να κλέβεται», λένε διαδηλωτές, περιγράφοντας μια κρίση εμπιστοσύνης που βαθαίνει. Ευρωπαϊκή πορεία της Βουλγαρίας με βαρίδια διαφθοράς Παρά την κυριαρχία των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων στο πολιτικό σύστημα η Βουλγαρία παραμένει ουραγός στους δείκτες κράτους δικαίου. Στην τελευταία κατάταξη της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International), βρίσκεται προτελευταία στην ΕΕ, πάνω μόνο από την Ουγγαρία. Οι Βρυξέλλες έχουν καθυστερήσει την εκταμίευση κονδυλίων από το Ταμείο ανάκαμψης, επικαλούμενες ανεπαρκείς μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία της επιτροπής κατά της διαφθοράς και στον έλεγχο της εισαγγελικής εξουσίας. Παρά τις δεκάδες έρευνες εις βάρος ισχυρών επιχειρηματιών και πολιτικών -ανάμεσά τους και πρώην πρωθυπουργοί ή πανίσχυροι ολιγάρχες - καμία υπόθεση δεν έχει οδηγηθεί σε καταδίκη, ενισχύοντας την αίσθηση ατιμωρησίας. Διχασμένη κοινωνία και φόβοι για το ευρώ Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η βουλγαρική κοινωνία είναι βαθιά διχασμένη για το αν το ευρώ αποτελεί θετική εξέλιξη. Οι μνήμες από την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1990 και ο φόβος ενός νέου κύματος πληθωρισμού παραμένουν ισχυρές. Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, που διατηρεί φιλικές σχέσεις με τη Μόσχα, καθώς και εθνικιστικές δυνάμεις, είχαν ζητήσει δημοψήφισμα για την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος. Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι θα επιβάλει κυρώσεις σε επιχειρήσεις που προχωρήσουν σε αδικαιολόγητες αυξήσεις τιμών, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους καταναλωτές. Οικονομική πρόοδος με έντονες ανισότητες Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η εικόνα είναι σαφώς πιο θετική. Το ΑΕΠ της Βουλγαρίας έχει τετραπλασιαστεί από την ένταξή της στην ΕΕ, το δημόσιο χρέος παραμένει κάτω από το 30% του ΑΕΠ, ενώ οι μισθοί αυξάνονται με τον ταχύτερο ρυθμό στην Ένωση. Ωστόσο, η σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη προχωρά αργά: το κατά κεφαλήν ΑΕΠ παραμένει το χαμηλότερο στην ΕΕ και οι ανισότητες είναι οι μεγαλύτερες στο μπλοκ. Οι κάτοικοι της Σόφιας απολαμβάνουν εισοδήματα διπλάσια από τις φτωχότερες περιοχές της χώρας, ενώ η μαζική μετανάστευση έχει οδηγήσει σε απώλεια περίπου 16% του πληθυσμού από το 2007. Ευρώ, εκλογές και αβέβαιο μέλλον Η ένταξη της Βουλγαρίας στο ευρώ προχωρά χωρίς επιστροφή, καθώς ακόμη και επικριτές της κυβέρνησης παραδέχονται ότι τυχόν ανατροπή της απόφασης θα ισοδυναμούσε με πολιτική και οικονομική αυτοχειρία. Όμως η Βουλγαρία εισέρχεται στη νέα νομισματική εποχή χωρίς πολιτική σταθερότητα και με έντονο κοινωνικό θυμό. Καθώς η χώρα οδεύει προς ακόμη μία εκλογική αναμέτρηση, πολλοί πολίτες βλέπουν τη στιγμή αυτή ως ευκαιρία επανεκκίνησης. Όπως λένε νέοι διαδηλωτές στους δρόμους της Σόφιας, το ζητούμενο δεν είναι απλώς το νόμισμα, αλλά η ανάκτηση ενός μέλλοντος που αισθάνονται ότι τους έχει αφαιρεθεί. Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr