De Europese Unie moet binnen twee jaar een eigen 'dronemuur' hebben. Dat is een van de voorstellen voor versterking van de Europese veiligheid. Vanmiddag presenteerde de Europese Commissie het plan 'Vrede bewaren.' "Wat Europa en haar lidstaten tot het eind van dit decennium doen, zal de veiligheid van het continent van de hele eeuw bepalen", begint het stuk dat in 15 pagina's de weg naar 2030 beschrijft, als de EU "klaar" moet zijn om voor haar eigen verdediging te zorgen. Eurocommissaris voor Defensie Kubilius sprak bij de presentatie over D-day. De plannen om drones systematisch buiten de deur te houden, waren er al eerder maar kwamen in een stroomversnelling nadat de EU afgelopen weken op allerlei plekken werd opgeschrikt door drones. De Commissie wil ook snel werk maken van andere concrete voornemens, zoals meer luchtverdediging, artilleriesystemen, munitie, drones en anti-drones en grondtroepen. Europese paradepaardjes Daarom moeten er "Flagship projects", "Europese paradepaardjes" komen, zoals een 'Europees dronedefensie-initiatief', 'de Oostflankwacht', een 'Europees luchtschild' en een 'Europees ruimteschild'. EU-landen worden uitgenodigd om samen aan de paradepaardjes te werken. Nederland stak al eerder de vinger op om samen met Kroatië en Letland het Europees droneproject te trekken. In het stuk staan ambitieuze doelen. Zo wil de Commissie dat eind 2027 ten minste 40 procent van de aankopen voor defensiematerieel door EU-lidstaten samen wordt gedaan, nu is dat nog minder dan de helft. Een jaar eerder moeten 200.000 werknemers omgeschoold zijn om in de defensie-industrie te kunnen werken. De afgelopen tientallen jaren is veel te weinig uitgegeven aan defensie. Nadat de Russen in 2022 Oekraïne waren binnengevallen, zijn EU-landen begonnen aan een inhaalslag. Met de toenemende Russische dreiging en de Amerikaanse onberekenbaarheid in het Witte Huis is de druk voor snelle actie verder toegenomen. "Het gevaar is niet weg als de oorlog in Oekraïne voorbij is", zei EU-buitenlandchef Kaja Kallas bij de presentatie van de plannen. "Het is duidelijk dat we onze defensie tegen Rusland moeten versterken." Het is niet vanzelfsprekend dat Brussel daarbij het voortouw neemt. De EU-landen zijn zelf verantwoordelijk voor hun defensie. Al te veel bemoeienis van de Europese Commissie ligt daarom politiek gevoelig. Sneltreinvaart Maar veel meer Europese samenwerking is hard nodig, zegt de Commissie. In Brussel worden vergelijkingen getrokken met de coronacrisis. Ook voor gezondheidszorg zijn EU-landen zélf verantwoordelijk, toch kocht de Europese Commissie in sneltreinvaart voor alle lidstaten die dat wilden vaccins in. Iets soortgelijks zou nu ook kunnen gebeuren op defensieterrein. Nu de EU "in gevecht" is, zoals Commissievoorzitter Von der Leyen het eerder formuleerde, zouden ook onorthodoxe maatregelen genomen moeten kunnen worden. Er zijn veel vragen over de rolverdeling tussen de EU en de NAVO, het militaire bondgenootschap waar het overgrote deel van de EU-landen ook lid van is. Om dubbel werk te voorkomen is "de samenwerking tussen de EU en de NAVO de sleutel", staat in het plan. Volgens secretaris-generaal Rutte van de NAVO verloopt de samenwerking tussen de EU en de NAVO uitstekend en sluiten de plannen van beide organisaties naadloos op elkaar aan. Het versterken van de Europese veiligheid kost honderden miljarden euro's. Al eerder kregen landen de mogelijkheid om daarvoor schulden aan te gaan die niet meetellen bij de strenge Europese begrotingsregels. Nederland maakt nog geen gebruik van deze uitzondering. De plannen worden volgende week besproken op de Europese top donderdag in Brussel.