De Hilversumse politiek heeft na maanden stilzwijgen eindelijk een verklaring afgelegd over de affaire rond wethouder Bart Heller. In 255 woorden probeerden gemeenteraad en college woensdagavond de kwestie af te sluiten, maar veel belangrijke vragen blijven onbeantwoord. Deskundigen noemen de hele gang van zaken bestuurlijk onhandig en hoogst uitzonderlijk. Honderd dagen nadat de gemeenteraad op 7 juli in beslotenheid bijeenkwam om de kwestie te bespreken, werd de beloofde verklaring eindelijk voorgelezen. Daarin staat dat raad en college hebben gesproken over het omstreden vertrek van Heller, zijn snelle terugkeer en het ervaren gebrek aan transparantie. Het college erkent dat het de raad 'zorgvuldiger had kunnen en moeten informeren'. Meer toelichting over de affaire bleef uit. SP-fractievoorzitter Bianca Verweij las de verklaring namens de aanwezigen voor en daarmee was de kwestie afgedaan. De belofte om inwoners uit te leggen wat er was gebeurd, werd daarmee formeel ingelost, maar inhoudelijk bleef de verklaring vaag en blijven belangrijke vragen onbeantwoord. De affaire-Heller De kwestie begon in februari, toen GroenLinks-wethouder Bart Heller een mail aan een bewoner schreef die later door de Joodse opperrabbijn als 'antisemitisch' werd bestempeld. In het college ontstond onrust, en Heller voelde zich onvoldoende gesteund door zijn collega's. Drie maanden later keerde hij op verzoek van de raad terug, zonder dat duidelijk werd waarom hij eerder was vertrokken. In de weken daarna groeide de verwarring. Hellers verklaring week af van wat burgemeester Gerhard van den Top aan de raad had verteld. Daarmee rees de vraag of de raad wel juist was geïnformeerd – een politieke doodzonde. Op voorstel van de VVD kwam er daarom een besloten raadsvergadering, bedoeld om 'in alle veiligheid en vrijheid' te spreken. Na afloop zou de raad met een toelichting komen, maar die bleef maanden uit – tot gisteravond. Een speciale werkgroep vanuit de raad zorgde voor de verklaring. 'Opmerkelijke' gang van zaken De manier waarop de gemeente met de affaire is omgegaan – via een besloten vergadering en werkgroep, maandenlang zonder uitleg aan de buitenwereld – is bestuurlijk onhandig en hoogst ongebruikelijk. Dat zeggen deskundigen die NH Nieuws over de kwestie heeft gesproken. "Dit gaat niet vaak zo", zegt hoogleraar Staats- en Bestuursrecht Geerten Boogaard, gespecialiseerd in lokale overheden en de democratie. "Politieke plooien worden meestal achter de schermen gladgestreken, maar niet via een officiële besloten raadsvergadering." Tekst gaat verder onder de foto. John Bijl, directeur van het Periklesinstituut dat gemeenteraden begeleidt, ziet dat de kwestie door de gang van zaken onnodig groter is gemaakt. "Het is opmerkelijk en ik kan me goed voorstellen dat iedereen, en zeker het college, best wel in hun maag zit met hoe ze dit hebben aangepakt. Het voelt dan toch wel aan alsof ze best wel snappen dat ze het verkeerd hebben aangepakt, maar het liefst de hele situatie zoveel mogelijk willen downplayen en hopen dat het zo snel mogelijk weggaat." De raad erkent de uitzonderlijkheid van de gang van zaken sinds gisteravond ook, maar hier is voor gekozen omdat 'het over personen en persoonlijk functioneren ging'. 'Geen commentaar is geen optie' Dat de burgemeester zelf nooit een verklaring heeft afgelegd in het openbaar, vinden deskundigen onhandig. "Mijn vuistregel is: geen commentaar is geen optie. Het waait niet weg", adviseert Bijl ook aan andere gemeenteraden. NH Nieuws vroeg de burgemeester meerdere malen om een toelichting op de gebeurtenissen. Bovendien wijst Bijl op een breder probleem: "Als mensen niet begrijpen wat er is gebeurd, gaan ze hun eigen invulling geven en dan krijg je Indianenverhalen. Mensen zijn best bereid fouten te vergeven, maar maak wel duidelijk wat er is gebeurd en zorg ook dat ze het snappen. Dan zullen er ook mensen zijn die zeggen: dat had anders gemoeten, maar lesje geleerd. En dan doorgaan met dingen die belangrijk zijn. Want wat belangrijk is, zijn inwoners."