VVD en BBB zijn het eens: stikstofnorm moet omhoog, maar niet meteen

Het demissionaire kabinet heeft een uitweg gevonden in de discussie over het versoepelen van de stikstofnorm. BBB en VVD waren het daarover oneens, maar ze hebben nu in principe afgesproken dat bedrijven meer stikstof mogen uitstoten zonder een natuurvergunning. Eind dit jaar wordt dan besloten of de nieuwe norm in 2026 kan ingaan. De onenigheid tussen de twee coalitiepartijen ging over het verhogen van rekenkundige ondergrens. Dat is de hoeveelheid stikstof die een ondernemer mag laten neerdalen in kwetsbare natuurgebieden. Die moet wat de BBB betreft naar 1 mol (14 gram) stikstof per hectare. Dat is 200 keer hoger dan de huidige ondergrens van 0,005 mol. BBB-vicepremier Mona Keijzer zei op een campagnebijeenkomst twee weken geleden dat BBB-landbouwminister Femke Wiersma hiermee bezig was "en ze gaat het nog deze maand voor elkaar krijgen. Want het kan gewoon en het moet gewoon." De partij wilde er met andere woorden nog voor de verkiezingen op 29 oktober afspraken over maken. Keijzer benadrukte voor aanvang van de ministerraad, die vanwege een vooroverleg over dit onderwerp uren later begon, "dat het heel belangrijk is dat we van het stiksstofslot afgaan" en er bijvoorbeeld weer huizen kunnen worden gebouwd. "Dit kan niet wachten." Zij stelt dat "we een juridisch systeem hebben gebouwd" dat dit ten onrechte heel lastig maakt. Niet zeker of doorgaat De oplossing die de partijen nu hebben gevonden is dat er de komende maanden wordt gekeken of het juridisch houdbaar is om de rekenkundige ondergrens te verhogen naar 1 mol. Daar zijn bepaalde voorwaarden aan verbonden. Zo moet er in het hele land een "gewaarborgde daling" van de stikstofuitstoot zijn. Ook moet er voor het einde van het jaar een proefproces worden gevoerd, en moet het kabinet er met de provincies uitkomen of zij het kunnen uitvoeren. Daarmee is het nog niet zeker of de nieuwe stikstofnorm er echt komt. Ook omdat bijvoorbeeld een nieuwe Tweede Kamer het onderwerp 'stikstof' na de verkiezingen nog controversieel kan verklaren. 'Over verhogen geen discussie' De VVD is het ermee eens dat de stikstofnorm omhoog moet, "daar is geen discussie over", zei VVD-vicepremier Hermans vanmorgen. Ook zij vindt het "belangrijk dat we ervoor zorgen dat ondernemers, of het nou boeren zijn of economische bedrijven, kunnen investeren en dat zij daar ook zekerheid over hebben." Maar deze coalitiepartij heeft minder haast. "Voor ons is het belangrijk dat we boeren en ondernemers niet opnieuw in onzekerheid storten", zei Hermans. Ze wees erop dat onder meer de Raad van State, werkgeversorganisatie VNO-NCW en de provincies kritisch zijn over het plan. "Dus je kunt nu even snel wat doen en dat we een uurtje denken: 'yes, het kan', En dan komt er een rechter die zegt dat het niet kan. En ja, wat zijn we dan opgeschoten met elkaar." De VVD vreest dat bedrijven op basis van de nieuwe norm gaan werken en dat dan vervolgens blijkt dat dit niet mag. Dan zouden ze in eenzelfde situatie komen als de zogenoemde PAS-melders. Ook deze boeren werd verzekerd dat ze geen natuurvergunning nodig hadden, maar dat bleek later toch het geval te zijn. Zo werden zij buiten hun schuld om 'illegaal'.