Cilat vite janë ideale për prindërim? Dikush mund të thotë se “kurrë nuk është vonë”, por ora biologjike e trupit të femrës mat kohën ndryshe. Në kohën moderne, kur jeta është më e shpejtë dhe më e stresuar, shumë gra e shtyjnë shtatzëninë për më vonë, megjithëse shanset për ngjizje bien pas moshës 30-vjeçare . Statistikisht, gratë po bëhen nëna gjithnjë e më vonë, por çfarë thotë mjekësia? Periudha më e përshtatshme për ngjizje Sipas gjinekologëve, koha ideale për shtatzëni është midis moshës 28 dhe 30 vjeç , kur cilësia e qelizave vezë (ovociteve) është më e lartë, ovulacioni është i rregullt , dhe trupi është në ekuilibër hormonal optimal . Kjo nuk do të thotë se shtatzënia nuk është e mundur pas kësaj moshe, shumë gra lindin me sukses edhe pas të 35-ave, madje me ndihmën e teknikave të riprodhimit të asistuar edhe pas të 40-ave, por nga këndvështrimi biologjik , pas moshës 35 vjeç cilësia dhe numri i qelizave vezë fillojnë të bien ndjeshëm . Studime të American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) tregojnë se një grua 30-vjeçare ka rreth 20 % shans për ngjizje çdo muaj , ndërsa në moshën 40-vjeçare ky shans bie në rreth 5 % . Po ashtu, rreziku për anomali kromozomale (si trisomia 21) rritet me moshën së bashku me mundësinë për komplikime obstetrike. Kualiteti i qelizave vezë dhe ruajtja e fertilitetit Qelizat vezë plaken bashkë me trupin. Pas të 35-ave, veza jo vetëm që është më e vështirë të fekondohet, por edhe ka më pak kapacitet për ndarje qelizore të shëndetshme . Për këtë arsye, mjekët rekomandojnë ruajtjen e fertilitetit (krioprezervimin e ovociteve) nëse shtatzënia planifikohet më vonë. Sipas Klinikës Mayo (2024), ruajtja e qelizave vezë deri në moshën 35 vjeç ofron mundësitë më të mira për një shtatzëni të suksesshme në të ardhmen, transmeton Telegrafi. Shutterstock Partneri dhe stabiliteti emocional Një nga faktorët kryesorë në vendimin për shtatzëni është partneri i përshtatshëm dhe gatishmëria psikologjike për prindërim . Mjekët theksojnë se nuk mjafton vetëm aspekti biologjik, trupi mund të jetë gati, por mendja dhe jeta duhet të jenë po ashtu në ekuilibër. World Health Organization (WHO), konstaton se stresi kronik, ankthi dhe mungesa e gjumit ndikojnë negativisht në ovulacion dhe fertilitetin e përgjithshëm. Gjithashtu, gjatë shtatzënisë, gjendja emocionale e nënës ndikon drejtpërdrejt në zhvillimin intrauterin të bebes, hormonet e stresit kalojnë përmes placentës dhe mund të ndikojnë në sjelljen dhe shëndetin e ardhshëm të fëmijës. Stili i jetesës dhe ritmi biologjik Një problem i zakonshëm që pengon ngjizjen është mungesa e rregullsisë seksuale dhe stili i jetesës sedentare . Nëse marrëdhëniet intime ndodhin shumë rrallë (p.sh. vetëm një herë në muaj), shanset për ngjizje jashtë periudhës së ovulacionit janë minimale. Fjetja e vonshme, ushqimi jo i rregullt dhe mungesa e aktivitetit fizik ndikojnë në cirkadianin hormonal të trupit, që rregullon ovulacionin dhe hormonin luteinizues (LH). Mjekët e fertilitetit në Harvard Medical School theksojnë se ritmi i gjumit dhe reduktimi i stresit janë po aq të rëndësishëm sa dhe trajtimet mjekësore për përmirësimin e shanseve për shtatzëni. Në përfundim Koha më e përshtatshme biologjikisht për shtatzëni është 28–30 vjeç. Pas të 35-ave fillon rënia graduale e cilësisë së qelizave vezë dhe rritet rreziku për komplikime. Ruajtja e fertilitetit (krioprezervimi) është opsion i vlefshëm për gratë që planifikojnë më vonë. Shëndeti emocional dhe partneri i duhur janë po aq të rëndësishëm sa aspekti biologjik. Stili i jetesës , gjumi dhe aktiviteti fizik luajnë rol vendimtar në shanset për ngjizje. Në fund, siç theksojnë ekspertët e klinikave “Johns Hopkins” dhe “Cleveland Clinic”, nuk ka “moshë ideale universale”, por një dritare optimale, dhe ajo është atëherë kur trupi, mendja dhe jeta janë në harmoni. /Telegrafi/