Pesë milionë nga më shumë se gjashtë milionë hebrenj të vrarë në Holokaust tani janë identifikuar, dhe me ndihmën e mëtejshme të inteligjencës artificiale (AI), edhe më shumë emra mund të gjenden, thanë studiuesit izraelitë të hënën. Yad Vashem, Qendra Botërore e Përkujtimit të Holokaustit në Jerusalem, tha se ky moment historik shënon shtatë dekada pune dhe është në zemër të misionit të saj për të rikuperuar identitetin e atyre që u vranë nga nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore, transmeton Telegrafi. Rreth një milion viktima hebreje janë ende të panjohura "dhe shumë prej tyre ka të ngjarë të mbeten të tilla përgjithmonë", tha Yad Vashem. Por me mjete të tilla si AI dhe të mësuarit automatik, beson se mund të rikuperojë edhe 250,000 emra të tjerë duke analizuar qindra milionë dokumente që kanë qenë shumë të gjera për t'u hulumtuar manualisht. Me numrin e të mbijetuarve të Holokaustit që po zvogëlohet dhe botën që së shpejti do të mbetet pa dëshmitarë të dorës së parë, kryetari i Yad Vashem, Dani Dayan, tha se arritja e momentit historik prej pesë milionësh ishte një kujtesë për një detyrim të papërfunduar. "Pas çdo emri fshihet një jetë që kishte rëndësi - një fëmijë që nuk u rrit kurrë, një prind që nuk u kthye kurrë në shtëpi, një zë që u hesht përgjithmonë", tha Dayan. "Është detyra jonë morale të sigurohemi që çdo viktimë të mbahet mend në mënyrë që askush të mos mbetet pas në errësirën e anonimitetit", shtoi ai. Në maj të vitit 2024, Yad Vashem kishte thënë se kishte zhvilluar programin e vet të mundësuar nga inteligjenca artificiale për të kontrolluar grumbuj të dhënash në përpjekje për të identifikuar qindra mijëra hebrenj të vrarë në Holokaust, emrat e të cilëve mungojnë në memorialet zyrtare. Në atë kohë, ajo kishte gjurmuar informacione mbi 4.9 milionë individë duke lexuar deklarata dhe dokumente, duke kontrolluar pamjet filmike, varrezat dhe të dhëna të tjera. Emrat e viktimave të Holokaustit, si dhe dosjet personale që tregojnë për jetën e shumë prej tyre, janë mbledhur në një bazë të dhënash online të Yad Vashem në gjashtë gjuhë. Kjo bazë të dhënash, vuri në dukje ajo, ka ndihmuar familje të panumërta të ribashkohen me të afërmit e humbur dhe familjet për të përkujtuar të dashurit, veçanërisht pasi shumica e viktimave mbetën pa varre. "Nazistët synonin jo vetëm t'i vrisnin, por edhe të fshinin ekzistencën e tyre. Dhe duke identifikuar pesë milionë emra, ne po rivendosim identitetin e tyre njerëzor dhe po sigurohemi që kujtesa e tyre të mbetet e paharrueshme", tha Alexander Avram, drejtor i sallës së emrave të Yad Vashem, i cili drejton bazën qendrore të të dhënave të emrave të viktimave. /Telegrafi/