Inwoners van het Noord-Brabantse dorp Moerdijk kregen gisteren te horen dat hun dorp moet verdwijnen om plaats te maken voor de uitbreiding van het nabijgelegen haven- en industriegebied. Dat zij moeten vertrekken lijkt onvermijdelijk, maar waar zij naartoe gaan, is nog de vraag. In de loop der jaren groeide het industriegebied bij Moerdijk. "Er was eigenlijk een beetje sprake van een salamitactiek", zegt Ed Nijpels, doelend op een tactiek waarbij een groot doel wordt opgedeeld in vele kleine stapjes. Nijpels was voorzitter van een commissie die in 2013 advies gaf over het toekomstperspectief van het dorp en het omliggende haven- en industriegebied. "Iedere keer kwam er weer een stuk industrieterrein bij. En iedere keer werd gehoopt dat de inwoners niet in opstand zouden komen." Ook daarna bleef hij contact houden met de inwoners van het dorp en zich verdiepen in de plannen. "De provincie en de gemeente hebben wel behoorlijk geïnvesteerd in de leefbaarheid van het dorp", stelt hij. Als voorbeeld noemt hij onder meer de bouw van het nieuwe dorpshuis de Ankeruil, dat in 2015 werd opgeleverd. 'Dorp kan het gewoon niet hebben' Nu willen het Rijk, gemeenten en de provincie Noord-Brabant dat het dorp met 1100 inwoners plaatsmaakt voor nieuwe energie-infrastructuur . Er moet een 380kV-hoogspanningsstation komen, om ervoor te zorgen dat er ook in de toekomst voldoende stroomvoorziening blijft om woningen en bedrijven van stroom te kunnen blijven voorzien. Het gebied is volgens het Rijk "een logische plek voor deze opgave omdat er al veel infrastructuur en bedrijvigheid aanwezig is". Zo'n station en de leidingen eromheen vereisen veel ruimte. "De bouw van zo'n station kan het dorp gewoon niet hebben", zegt ook Nijpels. Morgen wordt het onderwerp besproken in de gemeenteraad en dan volgt op 19 november een beslissing van de raad. Op 1 december komt er dan een definitief besluit in samenspraak met het Rijk en de provincie. Als dat definitief is, wordt volgens wethouder Danny Dingemans op zijn vroegst in 2028 begonnen met de bouw van het hoogspanningsstation en andere projecten. Volgens hem is de hoop dat inwoners nog tien jaar in Moerdijk kunnen blijven. Hij stelt dat het dorp tot die tijd "leefbaar moet blijven" en dat de gemeente blijft investeren in het dorp. Inwoners met een koophuis hoeven dus niet direct weg. Kiezen ze ervoor om weg te gaan, dan kunnen ze op dit moment hun huis verkopen aan de gemeente, tegen een gegarandeerde prijs van 95 procent van de taxatiewaarde. Voor huurders wordt nog een oplossing gezocht. Hoewel er al langer wordt gepraat over de uitbreiding, voelden de bewoners zich overvallen toen ze het nieuws gisteren hoorden. "Die mensen, die moeten hun dorp waar ze generaties lang wonen, gaan verlaten en dat is geen kinnesinne", zegt Nijpels. Hij stelt dat de 95 procent die nu staat voor de verkoop van de huizen bij lange na niet voldoende is. "Nee, er moet een volledige, ruimhartige vergoeding komen, maar ook de zekerheid van een nieuw huis. De provincie kan, als ze dat willen, ruimte maken in de ruimtelijke ordening en een nieuw dorp bouwen. Ergens in de buurt. Het gaat om 500 huizen. Je hebt tien jaar de tijd, dus ga aan de slag, samen met de bewoners." Zweeds dorp Het verhuizen van inwoners naar een nieuw dorp komt internationaal vaker voor. Een opvallend geval is de Noord-Zweedse mijnbouwstad Kiruna . Die werd vanaf 2004 een aantal kilometers verplaatst zodat inwoners minder hinder zouden ondervinden van de naastgelegen mijn. En in de buurt van een Duitse bruinkoolmijn werd onder meer het dorp Immerath gesloopt voor uitbreiding van de mijn. Het grootste deel van de inwoners van het Duitse dorp werd sinds 2006 verplaatst naar het dorp Neu-Immerath, dat op zo'n 7 kilometer afstand van het oorspronkelijke dorp was gebouwd. Inwoners werden uitgekocht of werden met compensatie onteigend als zij niet wilden vertrekken. De meerderheid van de inwoners van het dorp Lützerath, dat ook bij de mijn lag, verhuisde ook naar Neu-Immerath. Hun dorp ging in 2023 tegen de vlakte , grote protesten van klimaatactivisten ten spijt.