
Çin’de İstanbul rüzgârı
50 yaş üstü milyonlarca Çinli turistin kültür turizmine ilgisinin artması, ‘duty free’de lüks alışveriş çılgınlığı ve elbette devasa ticari hareketlilik, küresel havacılıkta dikkatleri Çin’in üzerine çekti. Bunu gören İGA, Çin’e çıkarma yaptı. Pekin ve Guangzhou’da bir dizi temasta bulunan İGA heyeti, sefer sayılarının karşılıklı artması için el sıkıştı. Türk ekonomisinin itici kuvvetlerinden turizmde yeni pazarlar kritik değer taşıyor. Ülkeye giren nitelikli turistler sadece döviz kazandırmakla kalmıyor, Türkiye markasının da küresel arenada bayrak taşıyıcısı oluyor. Yeni pazarlar denildiğinde en dikkat çeken ülkeler batıda Amerika, doğuda Çin. Bu iki ülke arasında hiç şüphesiz Çin, yoğunluk ve yeni başlayan turizm hareketliliği ile sadece ülkemiz için değil tüm ülkelerin iştahını kabartıyor. Örneğin, ortalama bir hesapla İstanbul Havalimanı’nda bir Çinli turist, Avrupalı yolcunun 4.5 katını harcıyor. Hızlı büyüyen Çin pastasından daha büyük pay almak için harekete geçen İGA İstanbul Havalimanı işletmesi önce Pekin, ardından Guangzhou’da bir dizi temaslarda bulundu ve yakın dönemde meyvesi alınacak tohumlar ekerek Türkiye’ye döndü. Türk Hava Yolları’nın (THY) Çin atağına önemli katkı sağlayacak bu görüşmeler ve sözlü anlaşmalar sayesinde Çin’den Türkiye’ye gelecek olan turist sayısında anlamlı bir artış bekleniyor. Pekin’de Çinli havayolu şirketlerinin tepe yönetimiyle bir araya geldikten sonra, Guangzhou’da “Airport Experience Summit” etkinliğine katılan İGA heyeti, burada hem uluslararası ödüller aldı hem de Çin Sivil Havacılık İdaresi, havayolu şirketleri ve sektör temsilcileriyle görüşmeler yaptı. Çinli havayolları ile uçuş kapasitelerinin artırılması, yeni destinasyonların açılması planlandı. Çin temaslarını değerlendiren İGA İstanbul Havalimanı CEO’su Selahattin Bilgen, “İstanbul Havalimanı artık sadece bir ulaşım merkezi değil, Türkiye’nin dünyaya açılan yüzü” dedi. Yeni seferler eklenecek 2025’in ortasında Türkiye-Çin arasındaki haftalık yolcu uçuş hakkı 21’den 49’a çıkarıldı. THY, İstanbul’dan Pekin, Şanghay ve Guangzhou’ya haftada 21 seferle uçuyor. Önce 31’e, ardından 49’a çıkacak. Çin ise 4 farklı şirketle şu anda İstanbul’a 16 uçuş gerçekleştiriyor. Bu rakam önce 21’e; ardından 33’e çıkacak. Nihai hedef 49. İki yıl içinde bu büyümenin gerçekleşmesi hedefleniyor. “Çin şu anda bizim için çok kritik bir destinasyon. Ancak bunun çok daha fazlasını yapabileceğimizi düşünüyoruz. Bu yüzden Çinli havayolları ile görüştük. Beşinci şirket olarak Hainan Airlines’ın dahil olmasıyla bu sayı daha da yükselecek. Bir an önce 49’u doldurmak istiyoruz. Bu frekansların potansiyeli yüksek. 50 yaş üstü, gelir grubu yüksek, yurt dışına kültür turu yapmak isteyen önemli yoğunlukta bir nüfus var” diyen Bilgen, “Çin Dostu Havalimanı belgemiz var. Çinli misafirlerin kültürel hassasiyetlerine uygun biçimde davranıyoruz. İstanbul Havalimanı’nda Çince konuşan danışmanlarımız mevcut. Çin’den gelecek büyümeye hazırız” ifadelerini kullandı. Stratejik adımlar atıldı “Her açılan yeni hat, Türkiye’ye sadece yolcu değil; döviz, turizm, ticaret ve hatta eğitim fırsatları getiriyor” diyen Bilgen, şöyle devam etti: “Havacılık, günümüzde sadece ulaşım aracı değil, aynı zamanda dış politikanın da önemli bir parçası haline geldi. İstanbul Havalimanı’nı sadece uçakların indiği, yolcuların geçtiği bir yer olarak görmüyoruz. Burası Türkiye’nin diplomatik, ekonomik ve kültürel vitrinidir. Her yeni uçuş, her yeni bağlantı, Türkiye’nin küresel ölçekte daha görünür hale gelmesine katkı sağlıyor. Çin gibi büyük pazarlarda İstanbul Havalimanı, Türkiye’nin yüzünü temsil ediyor. Yolcu taşımacılığının çok ötesinde, stratejik iş birliklerinin merkezindeyiz.” Bilgen ayrıca, “Havalimanımızın şu an itibariyle Türkiye’nin gayri safi milli hasılasının yüzde 2.5’una doğrudan katkısı var. 2030 yılına kadar bu katkının yüzde 3.3’e çıkmasını bekliyoruz” dedi. ACI’dan 3 büyük ödül aldı İGA, havacılık sektörünün en prestijli kuruluşlarından Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI) tarafından üç ayrı ödüle layık görüldü. Avrupa’da 40 milyonun üzerinde yolcuya hizmet veren havalimanları arasında “En İyi Havalimanı” seçilen İGA, aynı zamanda “Müşteri Deneyimi Akreditasyonu” programında Seviye 5’e ulaşarak Avrupa’da bu başarıyı elde eden ilk havalimanı oldu. İGA’nın eğitim kolu İGA Akademi ise sunduğu küresel eğitim programları, yüksek uluslararası katılım ve memnuniyet skorları sayesinde ACI tarafından özel ödüle layık görüldü. Ödüller, Çin’in Guangzhou kentinde düzenlenen Airport Experience Summit kapsamında sahiplerine takdim edildi. 2026’da dev zirve İstanbul’da İGA, 31 Ağustos–4 Eylül 2026 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenecek olan ACI Airport Experience Summit’e (Havalimanı Deneyimi Zirvesi) ev sahipliği yapacak. Müşteri ve çalışan deneyimine odaklanan bu global etkinlik, sektör liderleri ve uzmanları bir araya getirerek yenilikçi stratejiler ve uygulamaların paylaşılmasına olanak tanıyacak. ‘Avrupalı harcamıyor’ İGA’nın farklı yolcu profillerine uygun hizmetler sunduğunu belirten Selahattin Bilgen, “Her müşteri grubuna aradığı ürünü sunuyoruz. Transfer yolcu oranımız yüzde 40, bu da farklı beklentiler doğuruyor. Yüksek gelir grubuna hitap eden lounge ve duty-free hizmetlerinin yanı sıra düşük bütçeli seyahat edenler için de uygun fiyatlı konaklama ve yeme-içme alternatiflerimiz var” dedi. İGA’da yolcuların yüzde 15’i duty free alışverişi yapıyor. Yoğunluk olarak yabancı sıralamasına bakıldığında Çin, Arap ülkeleri, Ruslar ve sonrasında da Avrupalı ülkeler diziliyor. Avrupalı yolcular en az harcayan grup olarak öne çıkıyor. Çinliler ise en fazla harcıyor. Özellikle lüks ürün gruplarına ilgililer. Türk yolcular ise alkol, sigara ve puro alıyor. İGA, bağlantıda Frankfurt’u geçti İstanbul Havalimanı 5 yılda uçuş bağlantılarını yüzde 59 arttırdı. 130 ülkede 330’dan fazla noktaya doğrudan uçuş var. “Açıldığımızda İstanbul’dan düzenli, tarifeli uçan 61 hava yolu vardı. Bugün 116’ya çıktı” diyen Selahattin Bilgen, “Neredeyse bütün hava yolları İstanbul’a uçar hale geldi. Geçen yıla kadar doğrudan bağlantısı en yüksek olan havalimanı Frankfurt Havalalimanı idi, onu geçtik. Bu büyüme sadece sayı olarak değil, “bağlantı kalitesi” açısından da önemli. İGA, yolculara sadece çok sayıda destinasyon değil, daha sık ve verimli bağlantılar sunuyor. Bu da İstanbul’u küresel bir hava yolu aktarma merkezi haline getiriyor” dedi. Dış hat yolcusu 50 dolar bırakıyor Türkiye’ye yurt dışından gelen turistlerin yüzde 70’inin havayolu ile geldiğinin altını çizen Selahattin Bilgen, “Havacılık, turizmin giriş kapısı. Bir dış hat yolcusu ortalama 50 doların üzerinde döviz bırakıyor. 2024’te Türkiye 63 milyar dolarlık turizm geliri elde etti. Bu gelirin önemli bir bölümü, doğrudan havacılığın sağladığı bağlantıların sonucu” dedi. ‘1 milyar euro’luk kira ödemesi İGA CEO’su Selahattin Bilgen, “İGA, kira olarak devlete 2024 yılı için 986 milyon euro ödedi. 2025 için de 1 milyar 63 milyon euro ödeme Ocak 2026’da yapılacak” dedi. İGA’da bugüne kadar 8.5 milyar euro yatırım yapılırken; önümüzdeki dönemde taahhüt edilen yatırımın 2.2 milyar euro’luk bölümü tamamlanacak. İstanbul Havalimanı’nda halen devam eden yatırımların bu yılki toplam büyüklüğü 665 milyon euroyu buluyor. Yatırımın büyük kısmı pist yatırımından oluşuyor, önemli bir kısmı da Eskişehir’de kurulan 240 MW kapasiteli GES adımı. “Yeni paralel pist çalışması, operasyon verimliliğini artıracak. Günde 6 saat bu pist kullanılabiliyor, bu süre artacak. 2026 yılında tamamlanıyor” diyen Selahattin Bilgen, şunları söyledi: “Bu yıl 212 milyon euroluk yatırım ile güneş enerji santralimiz devreye giriyor. Yüzde 100 güneş enerjisi ile çalışan ilk havalimanı olacağız. 500 odalı Hilton işletmeli otel yatırımı da son aşamada, yakında hizmete alınacak.” Eğitimde kritik bir rol oynuyor İGA istihdam açısından da oldukça büyük bir yapı. İstanbul Havalimanı’nda doğrudan ve dolaylı olmak üzere 102 bin kişi çalışıyor. İGA’da doğrudan çalışan 11 bin kişi var. İGA CHRO’su Selda Seçkiner, “Sadece yolcu taşımıyor; aynı zamanda bilgi ve deneyim de taşıyoruz” dedi. Seçkiner, “ICAO’nun (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) partneriyiz. İGA Akademi’yi kurduk, küresel eğitim merkeziyiz. Son 2 yılda 1.000 kişiye ICAO sertifikalı eğitim verdik. Eğitimi bir ‘yumuşak güç’ olarak görüyoruz. Çin’den Orta Asya’ya, Afrika’dan Balkanlar’a kadar birçok ülkeden havacılık profesyoneline eğitim veriyoruz” ifadelerini kullandı. ‘ Pasta büyüyecek, herkes kazanacak’ Etkinlikte gazetecilerle bir araya gelen Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI World) Genel Direktörü Justin Erbacci, küresel havacılık trafiğinin önümüzdeki yıllarda iki katına çıkmasının beklendiğini belirterek, havalimanlarının kapasite artışına hazır olması gerektiğini söyledi. Erbacci, “Türkiye ve İstanbul için önemli olan daha fazla uçuşu daha fazla destinasyona bağlayabilmek. Bu da hava sahasının daha liberal bir şekilde açılmasıyla mümkün” dedi. Türkiye’nin bölgesinde Dubai, Suudi Arabistan ve Amsterdam gibi rakipleri olmasında karşın, pastanın büyüklüğüne değinen Erbacci, “Yatırım yapan herkes kazanacak” diye konuştu. Gelecek yıl etkinliğin İstanbul’da düzenleneceğine işaret eden Erbacci, “Bu bizim için büyük bir ayrıcalık. Türkiye harika bir ülke; şehir büyüleyici, insanlar sıcakkanlı, yemekler muhteşem” dedi.