Add source Login
Parlement El Salvador plaveit weg voor onbeperkte herverkiezing president

Parlement El Salvador plaveit weg voor onbeperkte herverkiezing president

De kans is fors toegenomen dat de Salvadoraanse leider Bukele nog jaren, zo niet decennia, aan de macht zal blijven in het Midden-Amerikaanse land. Het door zijn partij Nuevas Ideas (Nieuwe Ideeën) gedomineerde parlement heeft een grondwetswijziging aangenomen die de onbeperkte herverkiezing van presidenten mogelijk maakt. Daarnaast wordt de ambtstermijn verlengd van vijf naar zes jaar en worden tweede rondes bij presidentsverkiezingen geschrapt. Het voorstel voor de wijziging van de grondwet was niet aangekondigd, waardoor oppositie zich niet kon voorbereiden op een debat en constitutionele experts geen advies konden uitbrengen. Zo werd een dag voordat het parlement met reces zou gaan een wet aangenomen die de politieke toekomst van het land voor lange tijd zal bepalen. Nuevas Ideas heeft een absolute meerderheid in het parlement, waardoor het de grondwet naar believen kan aanpassen. Tot nu toe gebruikt de partij die macht vooral om Bukele in het zadel te houden: grote sociale hervormingen zijn sinds het aantreden van de 44-jarige president uitgebleven. Autoritaire eenpartijstaat Onderdeel van de grondwetswijziging is dan ook om de huidige termijn van Bukele te laten eindigen in 2027, zodat de presidentsverkiezingen tegelijk plaatsvinden met parlements- en gemeenteraadsverkiezingen. De partij lijkt zo met zijn immens populaire president te willen inzetten op verdere consolidatie van de macht. El Salvador glijdt intussen verder af naar een autoritaire eenpartijstaat. Alleen al het feit dat Bukele president is, is ongrondwettelijk. De herverkiezing van een president in El Salvador is in maar liefst zes artikelen in de grondwet verboden, maar in 2021 oordeelde het hooggerechtshof dat het "een mensenrecht" van Bukele was om opnieuw mee te doen aan de verkiezingen, zolang hij maar zes maanden verlof zou nemen voordat zijn termijn zou aflopen. 'Coolste dictator' De rechters die deze controversiële beslissing namen, waren een jaar eerder door het parlement (lees: Nuevas Ideas) geïnstalleerd, nadat hun kritische voorgangers door datzelfde parlement waren afgezet. De glijdende schaal waarop de democratie in El Salvador zich bevindt, is al jaren gaande. Bij zijn aantreden kondigde de zelfbenoemde "coolste dictator ter wereld" aan dat hij wilde kijken naar manieren om de grondwet te veranderen. Zijn vicepresident Felix Ulloa, een trouwe volgeling van Bukele, heeft meerdere keren in duidelijke bewoordingen gezegd dat het aanpassen van de grondwet, en daarmee dus het mogelijk maken van een herverkiezing, volledig aan de president zelf is. Eindeloze noodtoestand Bukele liet sinds zijn verkiezing in 2019 vaker zien dat hij niet vies is van autoritaire stunts. Zo liet hij in 2020 militairen het parlement in marcheren, om steun te krijgen voor een plan waarmee veel meer geld naar de strijdkrachten en de politie zou gaan. Het bleek de opmaat voor de veiligheidssituatie waar El Salvador sinds 2022 in zit: een noodtoestand, afgekondigd door Bukele, om het aanhoudende geweld van straatbendes aan te pakken. Die noodtoestand is al tientallen keren verlengd, en ruim 83.000 mensen zijn inmiddels opgepakt. Zonder enige vorm van proces, vaak zonder bewijs, worden vooral mannen aangehouden en opgesloten in de overvolle megagevangenissen van het land. Daar is volgens mensenrechtenorganisaties sprake van marteling, en een gebrek aan medische zorg, voedsel en water. Hoewel Salvadoranen erkennen dat het op straat veiliger is geworden, is een groot deel van de gearresteerden waarschijnlijk onschuldig. In juni schreef Human Rights Watch op basis van meerdere interviews met politieagenten dat ze met name in de eerste maanden van de noodtoestand dagelijks een bepaald aantal arrestaties moesten halen en vaak zelf bewijs verzonnen om iemand te kunnen meenemen. Journalisten De noodtoestand is intussen nog altijd van kracht en wordt de afgelopen maanden vooral gebruikt tegen de paar kritische journalisten die nog in El Salvador verblijven. Tientallen journalisten, onder wie een medewerker van de NOS, zijn de afgelopen tijd gevlucht. Veel van hen werkten voor El Faro, het laatste onafhankelijke medium in El Salvador. Zij publiceerden over geheime deals die Bukele in zijn tijd als burgemeester van de hoofdstad San Salvador zou hebben gesloten met de leiders van dezelfde bendes die hij later zou aanpakken. Vlak na publicatie van dit onderzoek kreeg het medium via een bron bij de politie te horen dat er bij het ministerie van Justitie een strafzaak werd opgetuigd tegen alle journalisten betrokken bij deze publicaties, op basis van gefabriceerd bewijs. Daarnaast zijn de afgelopen tijd prominente mensenrechtenactivisten, zoals Ruth Lopez van de organisatie Cristosal, opgepakt. Ondanks internationale kritiek op haar arrestatie lijkt Bukele voorlopig vast te houden aan zijn autoritaire koers, met de repressie die daarbij hoort.

De Dolle Mina’s zijn terug en groeien in rap tempo uit tot massabeweging: ‘Het lijkt wel een tsunami’

De Dolle Mina’s zijn terug en groeien in rap tempo uit tot massabeweging: ‘Het lijkt wel een tsunami’

Dik 55 jaar nadat een korset in de fik werd gestoken door de Dolle Mina’s, is de feministische beweging helemaal terug van weggeweest. Jong en oud strijden hand in hand voor vrouwenrechten, vertelt Dunya Verwey, Dolle Mina van het eerste uur: „We hadden helemaal niet verwacht dat het in een paar maanden tijd zou uitgroeien tot een massabeweging.”