Múlaborgarmálið þingfest: Starfsmaðurinn mætti ekki í dómsal

Múlaborgarmálið þingfest: Starfsmaðurinn mætti ekki í dómsal

Karlmaður á þrítugsaldri er ákærður fyrir kynferðisbrot á leikskólanum Múlaborg, þar sem hann starfaði. Ákæran var þingfest í héraðsdómi Reykjavíkur í dag. Ákæran gegn manninum hefur ekki verið birt og því er óljóst hvað hann er ákærður fyrir og hversu mörgum börnum ákæran lýtur að. Fyrir liggur að hann er grunaður um brot gegn fleiri en tíu börnum. Þinghaldið er lokað líklegast vegna ungs aldurs brotaþola. Maðurinn mætti ekki í dómsal í eigin persónu heldur sótti þinghald í gegnum fjarfundarbúnað. Starfsmaðurinn var handtekinn í ágúst og hefur setið í gæsluvarðhaldi síðan í kjölfar þess að foreldrar barns höfðu samband við lögreglu, vegna gruns um að brotið hefði verið kynferðislega á barni þeirra. Í kjölfarið kom á daginn að maðurinn hefði verið undir sérstöku eftirliti í starfi sínu á síðasta ári eftir að foreldri barns á leikskólanum kvartaði undan sérkennilegri hegðun hans. Ekki liggur fyrir hvers eðlis hegðunin var né eftirlitið með störfum hans. Í kjölfar umfjöllunar um málið sagði borgarstjóri að það væri til skoðunar hvers eðlis ábending um háttalag starfsmanns Múlaborgar í fyrra var og í hvaða ferli hún hafi farið. Borgarráð samþykkti einnig að fela skóla- og frístundasviði að gera tillögur að úrbótum á öryggi og faglegu starfi í leikskólum borgarinnar.

Búist við minnkandi svifryksmengun á höfuðborgarsvæðinu

Búist við minnkandi svifryksmengun á höfuðborgarsvæðinu

Hægviðri og þurrt veður hafa valdið talsverðri svifryksmengun á höfuðborgarsvæðinu segir sérfræðingur hjá Umhverfis- og orkustofnun. Mistur hefur legið yfir helstu umferðargötum og mælar Umhverfis- og orkustofnunar sýnt óholl loftgæði á köflum síðustu tvo daga. „Það sem veldur er fyrst og fremst uppþyrlun á göturyki og það er hægviðri og áttleysa þannig að þetta safnast fyrir og hangir yfir okkur,“ segir Þorsteinn Jóhannsson, sérfræðingur í loftgæðum hjá Umhverfis- og orkustofnun. Rætt var við hann í hádegisfréttum. Nagladekk valdi þessu að miklu leyti en hraði bíla skipti einnig máli. Þá mætti skoða að lækka hámarkshraða á stofnbrautum tímabundið til að stemma stigu við svifryksmengun. „Það er aðeins skárra ástandið í dag, enda voru helstu umferðargötur rykbundnar í nótt.“ Þorsteinn segir að rykbinding nægi oft til að laga ástandið. Hún virki í um tvo daga og að veðurspáin geri einmitt ráð fyrir úrkomu síðdegis á morgun. Götur á höfuðborgarsvæðinu voru rykbundnar í nótt og veðurspáin gerir ráð fyrir úrkomu á morgun. Svifryksmengun sem mælst hefur síðustu daga ætti því að fara minnkandi segir sérfræðingur hjá Umhverfis- og orkustofnun.

Hamlet: Fær áhorfendur til að líta gagnrýnum augum á samtímann

Hamlet: Fær áhorfendur til að líta gagnrýnum augum á samtímann

Katla Ársælsdóttir skrifar: Margir þekkja leikrit Williams Shakespeare um danska prinsinn Hamlet enda eitt frægasta verk leikhússögunnar. Hamlet er um þessar mundir á litla sviði Borgarleikhússins í leikstjórn Kolfinnu Nikulásdóttur. Hamlet Danaprins, leikinn af Sigurbjarti Sturlu Atlasyni, er heltekinn af sorg eftir andlát föður síns. Þá er hann ósáttur við að móðir hans Gertrúd, sem Sólveig Arnarsdóttir leikur, hafi svo fljótt eftir andlátið gifst Kládíusi föðurbróður hans, sem Hilmir Snær Guðnason leikur. Í byrjun verksins birtist Hamlet og Hórasi, leiknum af Hákoni Jóhannessyni, vofa sem í þessari uppsetningu minnti einna helst á Svarthöfða í Stjörnustríðsmyndunum. Vofan, sem segist vera faðir Hamlets, tilkynnir þeim að Kládíus bróðir hans hafi drepið hann og vill að Hamlet hefni sín. Þrátt fyrir að Hamlet sé fullur efasemda um sýnina ákveður hann að komast til botns í málinu og gerir sér upp brjálæði svo engan gruni raunverulega ætlun hans. Þar með fer af stað örlagarík atburðarás sem endar í hryllilegu blóðbaði. Leikgerðin er eftir Kolfinnu Nikulásdóttur en hún reiðir sig á nokkrar ólíkar þýðingar eftir Helga Hálfdánarson, Ingivald Nikulásson, Matthías Jochumsson og Þórarin Eldjárn. Hún leikur sér mikið með textann og hann er mikið til á ensku, of mikið á köflum. Sögusviðið er fært til nútímans þar sem persónur sjást nota snjallsíma, birta efni á samfélagsmiðlum og taka leigubíla. Ætlun aðstandenda sýningarinnar er að setja leikrit Shakespeares í nýjan búning fyrir nýjar kynslóðir. Því er mikið talað við samtímann og vitnað í poppmenningu eins og samskipti tónlistarmannsins Justins Bieber og hið svokallaða brain rot eða heilarýrnun, sem vísar til ógáfulegs efnis á netmiðlum. Í byrjun verksins gengur Sigurbjartur inn á sviðið, kynnir sig undir eigin nafni og segist leika Hamlet. Hann ræðir tilgang leikhússins við áhorfendur og segir það spegil á mannlegt eðli. Hér séum við öll saman komin til þess að upplifa eitthvað einstakt saman. Meðan á ræðunni stendur tínast leikararnir inn á sviðið og eru kynntir með nafni. Áhorfendur eru þar með rifnir úr verkinu um leið og það byrjar og verða meðvitaðir um hvar þeir eru og hvaða hlutverki þeir og leikararnir gegna. Þetta er áhugaverð leið til að byrja verkið en að mínu mati hefði mátt sleppa þessu atriði, þar sem aftenging af þessu tagi er lítið notuð á öðrum stöðum í sýningunni og mér fannst það því ekki þjóna tilgangi. Hamlet syngur þekkt popplög eins og Lonely með tónlistarmanninum Justin Bieber og Ófelía syngur All apologies með hljómsveitinni Nirvana. Lögin endurspegla tilfinningalíf þessara persóna en það var einum of augljóst og óþarft þar sem textinn gerir það nú þegar. Hamlet gengur í gegnum margt í leikritinu og verður fyrir mörgum áföllum og mikilli sorg. Hins vegar átti ég erfitt með að finna til samúðar með honum og þótti mér þörf á frekari dýpt í persónuna. Það sama mætti segja um fleiri persónur verksins en sú margslungna persónusköpun sem er í frumtextanum glatast í þessari uppfærslu. Valið á Vilhelm Neto í hlutverk Pólóníusar þótti mér áhugavert þar sem hann er einum of ungur til að vera sannfærandi sem faðir Hjartars Jóhanns Jónssonar sem leikur Laertes og Berglindar Öldu Ástþórsdóttur sem leikur Ófelíu. Hann er þó sannfærandi í hlutverkinu þar sem áhersla er lögð á gamanhlið persónunnar og Vilhelm er mjög hæfileikaríkur gamanleikari. Á einum tímapunkti í sýningunni lætur Hamlet Hóras apa eftir sér alls kyns óþægilega og stuðandi frasa fyrir Pólóníus og gerir það til að ýta undir þá ímynd að hann gangi ekki heill til skógar. Þetta uppistand fer fyrir brjóstið á Pólóníusi sem rýkur ævareiður út af sviðinu. Það sem var þó athyglisverðast við þetta tiltekna atriði var að fylgjast með tveimur áhorfendum emja úr hlátri yfir því sem var sagt. Þegar Hamlet spurði salinn hvort hann hefði gengið of langt svöruðu þessir sömu að svo væri ekki. Þessi viðbrögð áhorfendanna gáfu atriðinu aukna merkingu og sýndu pólaríseringu í skoðunum og vægi orðanna. Filippía Elísdóttir sér um búninga. Klæðnaður Ófelíu stakk í stúf við hinar fínklæddu persónurnar en fyrir utan hana og Hamlet klæðast allir virðulega. Berglind Alda líktist einna helst Biöncu Censori, eiginkonu hins umdeilda rappara Kanye West, sem er iðulega með hárið sleikt aftur, klædd þröngum og efnalitlum fötum eins og Ófelía er í þessu verki. Birtingarmynd brjálæðis Hamlets sýnir hann sem samsæriskenningasmið, hann einn sér hvernig er að fara fyrir heiminum og hann er boðberi sannleikans. Brjálæði hans einskorðast ekki við samskipti hans við þá sem standa honum næst heldur sést hann í herbergi sínu tala við myndavélina eins og hann sé í netstreymi. Hann hefur einnig sankað að sér fylgjendum sem drengjahópur túlkar. Leikmyndin, sem Filippía Elísdóttir sá einnig um, er lítillát, míkrófónar og einstaka stólar á sviðinu ásamt löngum og mjóum spegli og hvítum drapperingum sem gegna lykilhlutverki í seinni hluta verksins. Nýtingin á rýminu var mjög áhugaverð, leikið var undir sviðinu, í áhorfendarými og uppi hjá ljósunum. Með því nær Litla sviðið að virka eins og fjögurra hæða höll. Þó svo að útfærslan hafi verið skemmtileg gerði hún áhorfendum erfiðara fyrir að sjá á sviðið og ég missti stundum af stórum hluta úr atriðum sem leikin voru á gólfinu. Að vera eða ekki að vera er óneitanlega frægasta setning leikritsins, ef ekki ein sú frægasta í leikhússögunni. Hún er endurtekin af hinum ýmsu persónum í gegnum verkið, sem eflaust er gert til að beina enn fremur sjónum að merkingu hennar. Áhorfendur spyrja sig hver sú merking sé í samhengi við fordæmalausan nútímann. Í dramatískum og ofbeldisfullum enda verksins liggja persónurnar hingað og þangað um sviðið ataðar blóði. Dramatísk tónlist Sölku Valsdóttur ómar og Hóras, sá eini sem enn er á lífi, er í öngum sínum þegar ferfættur vélhundur birtist á sviðinu og kippir áhorfendum rakleitt út úr dramatíkinni en hlátrasköll glumdu við þegar hann birtist. Áætla má að hundurinn sé í hlutverki norska prinsins Fortinbras, erfingja Hamlets, og því táknmynd endaloka þess mannlega sem víkur fyrir vélrænni framtíð. Frumleg ljósahönnun Pálma Jónssonar skein skært í verkinu, sér í lagi í lokin þegar ljósin endurkastast á speglinum og lýsa upp sviðið í dramatískum endalokum. Sömuleiðis þótti mér ljós á búningi Hamlets sem og ljós frá áhorfendum frumleg og skemmtileg útfærsla. Einvalalið leikara gerir persónum sínum góð skil. Hilmir Snær Guðnason í hlutverki Kládíusar og Berglind Alda Ástþórsdóttir sem Ófelía stóðu þó upp úr en tilfinningarík játning Kládíusar og yfirþyrmandi sorg Ófelíu eftir föðurmissinn voru eftirminnileg atriði. Uppsetning Borgarleikhússins á þessu klassíska verki Shakespeares á að höfða til yngri áhorfenda og nær því ætlunarverki. Sagan er sett í samhengi við nútímann og persónur verksins minna á og vitna í þekkta einstaklinga í poppmenningu samtímans. Vitnað er í öfgakennda hugmyndafræði sem hefur rutt sér til rúms á netinu á undanförnum árum og athyglisverð nálgun er að stilla Hamlet upp í hópi boðbera hennar. Drengjahópurinn, sem bregður reglulega fyrir í ólíkum hlutverkum, dýpkaði frásögnina til muna og þótti mér þeir ómissandi sem táknmynd ólíkra öfgahópa og skoðanabræðra Hamlets en hlutverk þeirra í lokaatriðinu var einnig áhrifaríkt. Leikgerð Kolfinnu gerir verk Shakespeares aðgengilegt yngri kynslóðum sem skilja netslangur og tilvitnanir í poppkúltúr. Þetta er metnaðarfull uppsetning á marglaga verki sem flestallir þekkja að einhverju leyti. Hún tekst á við tímalaus þemu á borð við svik, ást og missi en Kolfinna tengir þau þemu við poppmenningu og áhrifamikla einstaklinga. Verkið fær áhorfendur sömuleiðis til að líta gagnrýnum augum á samtímann. Katla Ársælsdóttir, sviðslistagagnrýnandi Víðsjár á Rás 1, fjallar um Hamlet í uppsetningu Kolfinnu Nikulásdóttur á litla sviði Borgarleikhússins. „Þetta er metnaðarfull uppsetning á marglaga verki.“ Katla Ársælsdóttir flutti pistil sinn í Víðsjá á Rás 1 sem finna má í spilaranum hér fyrir ofan. Katla lærði leikhúsfræði í Trinity College í Dublin og bókmenntafræði í Háskóla Íslands.

Spá að stýri­vextir haldist ó­breyttir

Spá að stýri­vextir haldist ó­breyttir

Greining Íslandsbanka spáir því að stýrivextir Seðlabankans muni haldast óbreyttir í 7,5 prósentum á næsta vaxtaákvörðunardegi, það er á miðvikudaginn í næstu viku. Framsýn leiðsögn verði milduð talsvert í ljósi kólnandi hagkerfis og lakari efnahagshorfa og spáir bankinn að vaxtalækkunarferlið gæti hafist á ný í febrúarbyrjun 2026. Vextir muni þannig lækkað talsvert fram á næsta haust.

Ísafjarðarhöfn : 919 tonna afli í október

Ísafjarðarhöfn : 919 tonna afli í október

Alls bárust 919 tonn af bolfiski á land í Ísafjarðarhöfn í síðasta mánuði. Frystitogarinn Júlíus Geirmundsson ÍS landaði einu sinni afurðum og var með 192 tonn. Togarinn Páll Pálsson ÍS fór níu veiðiferðir í mánuðinum og landaði samtals 648 tonnum. Auk heimatogaranna var Þórunn Sveinsdóttir VE á togveiðum og landaði 56 tonnum , svo og […]

Drónanjósnir gefa tilefni til aukins samstarfs og öflugri varna

Drónanjósnir gefa tilefni til aukins samstarfs og öflugri varna

Styrkja þarf lögreglu á Íslandi með mannafla, skýrri stefnu og lagasetningu. Þetta kom fram á fundi dómsmálaráðherra og framkvæmdastjóra Europol í gær. Alþjóðlegar fjölþáttaógnir og skipulögð glæpastarfsemi færast í aukana alls staðar í álfunni. Verkefni og varnir sem því tengjast færast æ meira til lögreglunnar. Þessi mál voru rædd á fundi dómsmálaráðherra og ríkislögreglustjóra með framkvæmdastjóra Europol, Catherine De Bolle. Þar var rætt um um evrópskt löggæslusamstarf á tímum fjölþáttaógna og nýrra áskorana í öryggismálum. Landamæralausir glæpir Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, dómsmálaráðherra segir að innnan ráðuneytis síns sé mikil vinna í gangi í samstarfi við lögregluna, Landhelgisgæslunnar, varnarmálaskrifstofu og Europo varðandi fjölþáttaógnir. „Glæpur og ógnir ferðast landa á milli og þá verður samstarf opinberra aðila líka að geta gert það. Það er í því ljósi sem við erum að vinna áætlun og stefnu inn í dómsmálaráðuneytinu til dæmis,“ segir Þorbjörg Sigríður. „En af því að þú nefnir drónana og þessi atvik í Danmörku, þá finnst mér það færa okkur í svo mikinn sannleik um það hvað er mikil þörf á því að efla löggæsluna í landinu því þar sáum við að það var lögreglan fyrst og fremst sem var með þessu verkefni í fanginu. Þetta er það sem ég var að ræða við fulltrúa Europol og það var mjög mikilvægt að fá hana hingað til lands. Það er svo mikið verið að færa okkur þessi skilaboð um það hvað þessar alþjóðlegu ógnir og skipulögðu glæpir eru í reynd komnir í eina sæng saman og í því ljósi þurfum við að styrkja lögreglu með mannafla, með stefnu en líka með lagasetningu.“ Keflavíkurflugvöllur er landfræðilega mjög mikilvægur Fulltrúar íslensku löggæslunnar starfi nú þegar hjá Europol og Eurojust. Alþjóðlegt samstarf sé lykilatriði í að efla varnir gegn fjölþáttaógnum. „Og aftur nefni ég þetta í samhengi við drónaárásirnar í Danmörku. Þar var þetta svo skýrt. Þar tókst með truflun að að hafa áhrif á flug til landsins. Þetta er löggæsluverkefni,“ segir Þorbjörg Sigríður. Þetta sýni skýrt mikilvægi þess að fjárfesta af meiri krafti en verið hefur og þá fyrst og fremst hjá lögreglunni. “Hún er fyrsti punkturinn. Keflavíkurflugvöllur er landfræðilega mjög mikilvægur, jafnvel mikilvægari en Kastrup í Kaupmannahöfn. Þarna horfum við líka til staðsetningar Íslands í samhengi hlutanna. Við búum á landi þar sem er einn alþjóðlegur flugvöllur og viðbragðið og vitundin verður að vera í samræmi við það og þar ætla ég að fullyrða að það er góð vinna í gangi í utanríkisráðuneytinu og í dómsmálaráðuneytinu og við vinnum sameiginlega að þessum markmiðum með hlutaðeigandi alþjóðastofnunum.“